«Το βλέμμα του άλλαζε τον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο»

«Το βλέμμα του άλλαζε τον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο»

Ο βραβευμένος Τούρκος φωτορεπόρτερ Σελαατίν Σεβί μιλά για τον φίλο του Γιάννη Μπεχράκη.
του Θωμά Σίδερη

O Σελαατίν Σεβί είναι βραβευμένος Τούρκος φωτορεπόρτερ, μαθητής και προσωπικός φίλος του Αρά Γκιουλέρ. Σήμερα ζει αυτοεξόριστος στη Γερμανία, κυνηγημένος από το καθεστώς Ερντογάν. Άλλωστε, η Τουρκία τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί στη μεγαλύτερη φυλακή για δημοσιογράφους στον κόσμο, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Οκτώβριος 2017/έκδοση ψηφίσματος) και πολλών μη κυβερνητικών οργανώσεων, μεταξύ των οποίων Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα και Διεθνής Ένωση Δημοσιογράφων.
Όταν έγινε γνωστός ο θάνατος του βραβευμένου Έλληνα φωτορεπόρτερ του Ρόιτερς Γιάννη Μπεχράκη, ζήτησα από τον Σελαατίν να θυμηθεί ορισμένες στιγμές από την κοινή τους πορεία και τις συναντήσεις τους στα μέτωπα των προσφυγικών ροών αλλά και λόγια από τις συζητήσεις τους στην Κωνσταντινούπολη. Ο Σελαατίν Σεβί, συγκλονισμένος από την απώλεια του φίλου του, συνειδητοποιούσε και κάτι ακόμα: δεν είχε μείνει τίποτα από το δικό του υλικό τεκμηρίωσης με τη συμβολή του Γιάννη Μπεχράκη, αφού η τουρκική αστυνομία έχει κατασχέσει από το φθινόπωρο του 2016 το σύνολο των αρχείων του Σεβί.

«Προσπαθώ να βρω λόγια να τον αποχαιρετήσω», λέει ο Τούρκος φωτορεπόρτερ. «Θυμάμαι τη συνέντευξη που μου είχε παραχωρήσει το 2002 για την εφημερίδα Ζαμάν. Μου είχε μιλήσει τότε για τα μέτωπα των πολεμικών συγκρούσεων και τα βραβεία του. Αλλά, μου είχε μιλήσει και για τα παιδικά χρόνια του. Τη Σμυρνιά γιαγιά του που τόσο τον αγαπούσε και του έλεγε νανουρίσματα. ‘Κοιμήσου παλικάρι μου’. Και τώρα εκείνος δεν θα ανοίξει ποτέ ξανά τα μάτια του».

Τελευταία φορά που συναντήθηκαν οι δυο τους ήταν στην Αθήνα, πριν από περίπου δύο χρόνια. Τότε ο Γιάννης Μπεχράκης είχσε παραχωρήσει στον Σελαατίν Σεβί μία συνέντευξη για την ηλεκτρονική εφημερίδα Κρόνος. Η σχέση τους όμως χανόταν στον χρόνο. «Νομίζω ότι πρωτοσυναντηθήκαμε στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Έκτοτε, βρεθήκαμε σε πολλές αποστολές. Ο Γιάννης ήταν παρόντας όπου υπήρχε κρίση: πόλεμος ή φυσική καταστροφή. Αποζητούσε τον άνθρωπο, την ανθρώπινη αντίδραση ή συμπεριφορά στις πιο ακραίες συνθήκες. Ήρθε το 1999 στην Κωνσταντινούπολη και κατέγραψε όλα όσα ακολούθησαν του μεγάλου σεισμού στην πόλη Αντιπαζαρί, που βρίσκεται στην περιφέρεια του Μαρμαρά».

Ο Σελαατίν Σεβί προσπαθεί να θυμηθεί στίγματα της αέναης πορείας του Γιάννη Μπεχράκη στον χώρο. «Τον έβλεπες παντού. Ακόμα και σε ένα αθλητικό γεγονός να στρέφει την κάμερά του στο πρόσωπο ενός αθλητή. Συμμετείχε επίσης σε πολλά φεστιβάλ φωτογραφίας, Κάθε φορά που συναντιόμασταν, ανταλλάσσαμε πάντα μια ζεστή κουβέντα. Αν είχαμε χρόνο, πηγαίναμε για καφέ και εκεί μέναμε πολλές ώρες και συζητούσαμε».

Ο Σελαατίν Σεβί ανατρέχει στο αρχείο του Ρόιτερς προκειμένου να γράψει το δικό του κείμενο αποχαιρετισμού στον φίλο του. «Ο κόσμος που αντιλαμβανόμαστε, έπαιρνε διαφορετικές διαστάσεις μέσα από το βλέμμα του. Ο ίδιος δεν προσπαθούσε να αλλάξει τίποτα. Απλώς, όταν κοίταζες τον κόσμο μέσα από τις φωτογραφίες του, ανακάλυπτες ένα διαφορετικό κόσμο από αυτόν που αντιλαμβανόσουν. Ήταν το βλέμμα που δεν ήθελε να αλλάξει τον κόσμο αλλά τον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο. Ήταν ο τρόπος και το σημείο που έστρεφε τον φακό του. Και τώρα αυτό το βλέμμα έσβησε για πάντα».

Σχετική είδηση: «‘Εκλεισε» ο φακός για τον Γ. Μπεχράκη (video)

www.ert.gr

Ιωάννης Δασκαλάκης