Τα μέτρα που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επιτάχυνση της αποσύνδεσης του ρωσικού φυσικού αερίου και την αντιμετώπιση της κλιμάκωσης των τιμών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θέτουν γεωπολιτική επείγουσα ανάγκη στην πρώτη γραμμή ενεργειακής δράσης και απομακρύνουν την προτεραιότητα από τους κλιματικούς στόχους της την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το εκτελεστικό όργανο της Κοινότητας πιστεύει ότι είναι δυνατό, αν και δύσκολο, η ΕΕ να μειώσει την εξάρτησή της από το φυσικό αέριο από τη Ρωσία κατά 66% σε ένα χρόνο μέσω αυξημένων εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου και υδρογόνου, βελτίωσης της απόδοσης και επιτάχυνσης της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αυτός είναι ο δρόμος για τον διαχωρισμό από το ρωσικό φυσικό αέριο το 2030. Αυτή η ημερομηνία είναι καίριας σημασίας, διότι η ΕΕ έθεσε μια νομικά δεσμευτική υποχρέωση πριν από λιγότερο από ένα χρόνο να μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά τουλάχιστον 55% έως το τέλος της δεκαετίας σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, και οι Βρυξέλλες έχουν επανειλημμένα καυχηθεί για φιλοδοξίες και πρωτοπορία για το κλίμα, ενώπιον της διεθνούς κοινότητας.
Κάρβουνο
Η επιθυμία απομάκρυνσης από το ρωσικό φυσικό αέριο και η υπέρογκη τιμή αυτής της πρώτης ύλης φέρνουν ξανά στο προσκήνιο τον άνθρακα, έναν υδρογονάνθρακα που απελευθερώνει περισσότερο CO2 από το αέριο, αλλά ο οποίος, στο πλαίσιο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι φθηνός και γεωπολιτικά ελκυστικός. Η Γερμανία, για παράδειγμα, επανενεργοποίησε μονάδες παραγωγής με καύση άνθρακα, ένα ορυκτό καύσιμο που ευθύνεται για το 40% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
«Είναι κυρίαρχη απόφαση κάθε κράτους μέλους να πει: «Εντάξει, θα συνεχίσουμε λίγο ακόμα με πυρηνικά ή με άνθρακα», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιος για την Πράσινη Συμφωνία, Φρανς Τίμερμανς, ο οποίος επιμένει ότι οι χώρες θα πρέπει να τηρήσουν τη δέσμευση της ΕΕ έως το 2030. Αν η ενεργειακή νηφαλιότητα των καταναλωτών δεν διαδραματίσει εξαιρετικό ρόλο και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Josep Borrell, έχει καλέσει τους Ευρωπαίους να “χαμηλώσουν τη ζέστη στα σπίτια τους”,η καύση περισσότερου άνθρακα θα σημαίνει ότι η ΕΕ θα εκπέμπει περισσότερο CO2 βραχυπρόθεσμα.
Σε αντάλλαγμα, οι 27 θα πρέπει να βαθύνουν την περικοπή καθώς προχωρά η δεκαετία και καθώς τα πάρκα παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας των οποίων η κατασκευή πρόκειται να επιταχυνθεί θα λειτουργούν, αφού ο στόχος του 2030 είναι υποχρεωτικός από το νόμο. Αυτή η αντικατάσταση του άνθρακα από το φυσικό αέριο είχε ήδη λάβει χώρα παγκοσμίως. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) ανέφερε ότι οι παγκόσμιες εκπομπές CO2 κατέγραψαν «ιστορική» αύξηση 6% το 2021 λόγω της απαγορευτικής τιμής του φυσικού αερίου που προκαλεί την καύση περισσότερου άνθρακα, που απελευθερώνει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα. Ωστόσο, αυτή η αύξηση των εκπομπών δεν αποκλίνει από την αναμενόμενη τάση, καθώς ορισμένες προβλέψεις πριν από την κλιμάκωση των τιμών της ενέργειας πέρυσι έδειχναν ήδη κορύφωση των παγκόσμιων εκπομπών γύρω στο 2025 και στη συνέχεια μειώθηκαν σταδιακά.
Πετρέλαιο
Τα μέτρα που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικεντρώνονται στην αναθεώρηση της διαμόρφωσης των τιμών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και επίσης στην απαλλαγή από το ρωσικό αέριο, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της κατανάλωσης αυτών των υδρογονανθράκων στην ΕΕ. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες δεν έχουν εμπλακεί, προς το παρόν, με άνθρακα ή πετρέλαιο, πρώτες ύλες που επίσης καταγράφουν τιμές ρεκόρ και που η ΕΕ εισάγει από τη Ρωσία κατά 46% και 27%, αντίστοιχα.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η Ουάσιγκτον έχει πράγματι ενεργήσει κατά των τριών ρωσικών υδρογονανθράκων -αέριο, άνθρακας και πετρέλαιο- απαγορεύοντας όλες τις εισαγωγές. Αλλά η αρχική κατάσταση είναι ριζικά διαφορετική. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μεγάλος παραγωγός ενέργειας με μικρή έκθεση στη Ρωσία, ενώ η ΕΕ είναι καθαρός εισαγωγέας και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη χώρα της οποίας προεδρεύει ο Βλαντιμίρ Πούτιν, από τον οποίο αγόρασε ενέργεια για 148 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021.
Σε κάθε περίπτωση, ο ΔΟΕ έχει ήδη θέσει το πετρέλαιο στο προσκήνιο και, όπως και την περασμένη εβδομάδα, παρουσίασε ένα σχέδιο για τη μείωση της εξάρτησής της από την ΕΕ από το φυσικό αέριο, στο οποίο ενέπνευσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ότι ο οργανισμός του ΟΟΣΑ τώρα εργάζεται σε ένα άλλο πακέτο κατευθυντήριων γραμμών για να απομακρυνθεί από το ρωσικό αργό. «Στο πετρέλαιο, η Ρωσία είναι επίσης ο κορυφαίος εξαγωγέας, αλλά υπάρχει μια παγκόσμια αγορά εκεί. Μιλάμε με χώρες παραγωγής για να φέρουν περισσότερο πετρέλαιο στην αγορά. Την επόμενη εβδομάδα, θα δημοσιεύσουμε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης δέκα σημείων. Μπορούμε να δράσουμε στον τομέα των μεταφορών», δήλωσε ο διευθυντής του IEA, Φατίχ Μπιρόλ, στο Παρίσι, πλαισιωμένος από ευρωπαίους υπουργούς και επιτρόπους και επιχειρηματίες του ενεργειακού τομέα. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συζήτησαν το ενεργειακό ζήτημα σε άτυπη σύνοδο κορυφής που πραγματοποιηθηκε στις Βερσαλλίες (Γαλλία).
Βρυξέλλες Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή | Ευρωπαϊκή Ένωση
Μετάφραση: Αθανάσιος Ρούντος
www.ertnews.gr
Συντακτική ομάδα ert.gr