Ένα νέο εναλλακτικό ξύλο από απόβλητα κομπούχα (Kombucha) μπορεί να βοηθήσει στη διάσωση πολλών σπάνιων δέντρων. Αυτή η καινοτομία κέρδισε φέτος το βραβείο James Dyson, το οποίο επιβραβεύει, ενθαρρύνει και εμπνέει την επόμενη γενιά μηχανικών σχεδίασης προϊόντων.
Το νέο υλικό που ονομάζεται Pyrus, μπορεί να διαμορφωθεί σε πολλά διαφορετικά είδη ξύλου, όπως το μαόνι και πολλά άλλα. Το σχεδίασε ο Γκέιμπ Τάβας, ένας φοιτητής βιώσιμου σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, ο οποίος εμπνεύστηκε από σχεδιαστές οι οποίοι χρησιμοποιούν την κυτταρίνη του κομπούχα για να φτιάξουν διάφορα αντικείμενα ή ρούχα, όπως σακάκια. Αυτό δεν είναι τόσο περίεργο όσο ακούγεται. Το ξύλο, άλλωστε, αποτελείται από κυτταρίνη και μια άλλη ουσία που ονομάζεται λιγνίνη και λειτουργεί ως ένα είδος κόλλας ή συνδετικού υλικού.
Τι είναι όμως η κομπούχα; Πρόκειται για έναν ζυμομύκητα που αναπτύσσεται σε διάλυμα μαύρου ή πράσινου τσαγιού και ζάχαρης, με τη βοήθεια μαγιάς. Η κυτταρίνη του κομπούχα που σχηματίζεται κατά τη διαδικασία παρασκευής του τσαγιού, συνήθως πετιέται ή χρησιμοποιείται ως λίπασμα.
Η ανακάλυψη αυτής της κυτταρίνης ήταν καθοριστική για τον νεαρό ερευνητή, καθώς ήθελε να σχεδιάσει προϊόντα που δεν χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα ή τοξικά υλικά, ενώ παράλληλα προσπαθούσε να μειώσει τις ανθρώπινες επιπτώσεις στον φυσικό κόσμο.
«Άρχισα να κάνω περισσότερη έρευνα για προβλήματα όπως η αποψίλωση των δασών και τότε μου ήρθε η ιδέα ότι το ξύλο αποτελείται κυρίως από κυτταρίνη», εξήγησε ο Τάβας. «Τα δέντρα χρησιμοποιούν κυτταρίνη για να δημιουργήσουν τις βασικές τους δομές, οπότε τι θα γινόταν αν παίρναμε αυτό το συστατικό από βακτήρια;»
Για το σκοπό αυτό, άρχισε να ερευνά πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το υλικό για να προσομοιώσει πραγματικά εξωτικά ξύλα, καθώς είναι και ανθεκτικά και πολύ όμορφα. Ωστόσο, η ζήτηση για αυτά τα ξύλα έχει οδηγήσει σε μαζική αποψίλωση των δασών, με αποτέλεσμα τα δέντρα να γίνονται όλο και πιο δυσεύρετα.
Ο Τάβας άρχισε να καλλιεργεί ο ίδιος την κυτταρίνη και ξεκίνησε συνεργασίες με άλλες πρωτοβουλίες όπως η The Plant και μια εταιρεία που ονομάζεται KombuchAid για να βελτιώσει τη διαδικασία. Η τελευταία μάλιστα άρχισε να τον προμηθεύει με κυτταρίνη της τάξης των 113 κιλών την ημέρα.
Το Pyrus παρασκευάζεται με την ανάμειξη της κυτταρίνης και τη ρίψη της σε ένα καλούπι. Στη συνέχεια προστίθεται το άγαρ (ένα τζελ με βάση τα φύκια) που δρα ως συνδετικό υλικό. Το μείγμα αυτό αφυδατώνεται και τοποθετείται κάτω από μηχανική πρέσα για να ισοπεδωθεί και να εξομαλυνθεί.
Αυτή η διαδικασία έχει ως αποτέλεσμα ένα φύλλο συνθετικού ξύλου που μπορεί να λειανθεί, να κοπεί και να δουλευτεί όπως το πραγματικό ξύλο. Το Pyrus είναι επίσης βιοδιασπώμενο.
Προς το παρόν, ο Τάβας χρησιμοποιεί το Pyrus για την κατασκευή μικρών ξύλινων αντικειμένων, όπως πένες κιθάρας και κοσμήματα. Ωστόσο, ελπίζει να μπορέσει να επεκτείνει την τεχνολογία στο μέλλον ώστε να μπορεί να εκτυπώσει τρισδιάστατα την κυτταρίνη σε μεγαλύτερα αντικείμενα, τα οποία θα ήταν δύσκολο να κατασκευαστούν από ένα φύλλο του υλικού.
Ο Τάβας θα χρησιμοποιήσει το χρηματικό έπαθλο των 2.600 δολαρίων του βραβείου, για να συνεχίσει την έρευνα του και την ανάπτυξη της διαδικασίας τρισδιάστατης εκτύπωσης.
ΠΗΓΗ: Interesting Engineering
www.ertnews.gr
Εύη Τσιριγωτάκη