Share this
- Γράφει ο Νίκος Χ. Λαγκαδινός
- nikos.lagadinos@yahoo.gr
Τα πάντα στις μέρες μας περνούν μέσα από την έγνοια μας για τον κορονοϊό, την πανδημία που έχει ενσκήψει σε όλο τον πλανήτη. Ο καθένας έχει τον τρόπο του ν’ αντιμετωπίζει αυτή την απειλή που δεν γνωρίζει νέους ή γέρους, πλούσιους η φτωχούς, λευκούς ή μαύρους ή κίτρινους… Οι περισσότεροι, πάντως, νιώθουν ως κατάδικοι που περιμένουν μιαν ανέλπιστη χάρη.
Κι ενώ όλους μας απασχολεί η πανδημία και το ενδεχόμενο προσβολής, εντούτοις το κράτος δεν παραλείπει να μας βομβαρδίζει με προθεσμίες για την τακτοποίηση των οικονομικών εκκρεμοτήτων μας, με φόρους, με ΕΝΦΙΑ, και μ’ ένα σωρό άλλες υποθέσεις πάντοτε οικονομικού περιεχομένου. Ο ταχυδρόμος πλέον μονάχα ειδοποιητήρια για εξόφληση οφειλών φέρνει στα σπίτια μας.
Στην αρχή όλοι νόμισαν ότι ο ιός βρίσκεται στην μακρινή Κίνα. Όταν ήρθε και σ’ εμάς, είπαμε ότι μπορεί να κρατήσει ένα μήνα, δυο μήνες και μετά θα γλιτώσουμε. Τελικά ο ιός έχει κατσικωθεί παντού και δεν λέει να εξαφανιστεί. Οι επιστήμονες έχουν σηκώσει ψηλά τα χέρια. Απλώς προσπαθούν στα εργαστήρια να βρουν είτε το φάρμακο που θεραπεύει είτε το εμβόλιο που προλαμβάνει. Έτσι, έχουμε αρχίσει να πιστεύουμε ότι η επιδημία θα έχει διάρκεια και φροντίζουμε να εφαρμόζουμε τις εντολές των ειδικών και της πολιτείας για να προφυλαχθούμε.
Ο Αλμπέρ Καμύ στην “Πανούκλα” σε κάποια φάση της επιδημίας που είχε σκεπάσει την πόλη, γράφει:
Όλος ο κόσμος πίστευε ακλόνητα πως η πανούκλα δεν μπορούσε να ’χει καμιά διάρκεια. Ενόσω όμως περνούσανε οι μέρες, άρχισαν να φοβούνται πως η συφορά αυτή δεν θα σταματούσε ποτέ στ’ αλήθεια. Και συνάμα το σταμάτημα της επιδημίας έγινε το αντικείμενο κάθε ελπίδας. Έτσι διαδόθηκαν τότε, χέρι με χέρι, διάφορες προφητείες. Τις είχαν πει, λέει, μάγοι ή άγιοι της Καθολικής Εκκλησίας. Πολύ γρήγορα οι εκδότες της πόλης μας μυρίστηκαν το κέρδος που μπορούσαν να βγάλουν από μια τέτοια μανία. Έπιασαν, λοιπόν, και σπείρανε σε χιλιάδες αντίτυπα τα κείμενα που κυκλοφορούσαν στην πόλη. Ύστερα, βλέποντας πως η περιέργεια του κοινού έμενε αχόρταγη, οργάνωσαν έρευνες στις δημοτικές βιβλιοθήκες για κάθε μαρτυρία αυτού του είδους που η μικροϊστορία μπορούσε να τους προμηθεύσει. Και φυσικά, τις διαδώσανε κι αυτές στην πόλη. Κάποια μέρα όμως στερέψανε, κι οι προφητείες της μικροϊστορίας. Τότε παράγγειλαν σε δημοσιογράφους. Κι αυτοί αποδείχτηκαν, τουλάχιστο σε τούτο το σημείο, εξίσου αρμόδιοι με τα πρότυπά τους των περασμένων αιώνων. Ορισμένες απ’ τις προφητείες έμπαιναν κιόλας επιφυλλίδες στις εφημερίδες. Κι οι συμπολίτες μας τις διαβάζανε με όχι λιγότερη λαιμαργία από τις διάφορες αισθηματικές ιστορίες που τον καιρό της υγείας βρίσκονταν στην ίδια θέση. Μερικές απ’ τις τέτοιες προβλέψεις στηρρίζονταν πάνω σε παράξενους υπολογισμούς. Ανακατεύανε, λόγου χάρη, την χρονολογία, το σύνολο των νεκρών και τον αριθμό των μηνών που είχανε περάσει κάτω απ’ το καθεστώς της πανούκλας. Άλλες πάλι πρότειναν συγκρίσεις με τις μεγάλες πανούκλες της ιστορίας… (Η πανούκλα, εκδόσεις Δωρικός, μετάφραση Ηλία Θεοφιλάκη, 1965)
Αναρωτιέμαι αν τα προβλήματα που απασχολούσαν τον κόσμο, λόγου χάρη, στη δεκαετία του ’40 ή του ’50 ή και του ’60, πρέπει να μας απασχολούν και σήμερα!!! Είχε περάσει έναν τρομακτικό πόλεμο με σκοτωμούς, καταστροφές, πείνα… Οι κοινωνίες είχαν αποσυντεθεί
Δεν το πιστεύω ότι έτσι μπορεί να είναι.
Τελικά, ο κόσμος ούτε εξευγενίστηκε ούτε βλέπει καθαρότερα.
Ο Αλμπέρ Καμύ τέλειωσε τον Μύθο του Σισύφου στις αρχές του 1941 όταν ο ναζισμός είχε σκεπάσει τον ουρανό της Γαλλίας αλλά και γενικά της Ευρώπης. Από τότε η διάθεσή μας δεν άλλαξε, αφού πίσω από κάγκελα βλέπουμε πάντοτε τον ωραίο τούτο, ακατανόητο και απάνθρωπο κόσμο. Το θέμα είναι ότι τότε οι άνθρωποι πίστευαν ότι τα κάγκελα θα είναι προσωρινά.
Είπα για τον Καμύ διότι μάλλον κάπου είχε κάνει λάθος. Η σύγχρονη κοινωνική ευαισθησία δεν τρέφεται από ηθικά προβλήματα, αλλά από μεταφυσικά… Μην σας φαίνεται παράξενο. Τα απανωτά χτυπήματα, έχω την εντύπωση, ότι οδηγούν τους ανθρώπους ν’ αναζητούν απαντήσεις σε ερωτήματα οντολογικά.
Κάπου στους “Δαιμονισμένους” του Ντοστογιέφσκι, ο Κιρίλοφ λέει: “Ο Θεός είναι αναγκαίος, όμως εγώ ξέρω πως δεν υπάρχει. Είναι αναγκαίος γιατί μόνον αυτός φαίνεται ότι μπορεί να κάνει τον κόσμο υποφερτόν. ‘Ετσι κρέμομαι από την ύπαρξη του Θεού, πράγμα που σημαίνει ότι μου λείπει το αυτεξούσιο…”.
Παρακάτω ο Κίριλοφ λέει:
“Έψαχνα τρία χρόνια [να βρω] την ουσία της θεότητάς μου και τη βρήκα. Η ουσία της θεότητάς μου είναι η ανεξαρτησία”.
Αλλά για να ξαναγυρίσω στον Καμύ, εκείνος, γράφοντας στη θολή, σκυθρωπή, βασανισμένη εποχή, είχε τη βαθιά πίστη ότι ο πόλεμος θα τελειώσει, αφού κανένας πόλεμος δεν κρατάει μια αιωνιότητα. Ό,τι και να συμπεράνω, μπορεί να είμαι πιο πικρός από τον Καμύ και λιγότερο απελπισμένος από τον Ντοστογιέφσκι, αλλά η ουσία είναι πως κάποιοι άνθρωποι έχουν πειστεί ότι ένας μυστηριώδης Ησίοδος με τις ιστορίες του, αποφάσισε την καταδίκη μας σε… ειρκτή!!! Και πιστεύουν πως αυτοί που κουμαντάρουν τη ζωή μας, λένε παραμύθια, πως μας κρατάνε στο σκοτάδι, πως όλα γίνονται για σκοπούς ανομολόγητους κι εξουσιαστικούς. Ωστόσο, εκεί που πιστεύαμε όλοι ότι είμαστε πανίσχυροι απέναντι σστη Φύση, τελικά αποδείχτηκε ότι είμαστε κυριολεκτικά άοπλοι μπροστά στο σκάνδαλο του θανάτου από έναν αόρατο ιό!!!
Share this
