Δυο ξένοι στο ίδιο Φόρουμ. Ντόναλντ Τράμπ και Γκρέτα Τούνμπεργκ διατυπώνουν τις εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις τους για το κλίμα, στο Ελβετικό θέρετρο Νταβός, όπου η παγκόσμια οικονομική και πολιτική ελίτ συζητά για τα μεγάλα προβλήματα του πλανήτη. Στο χιονισμένο κάδρο του Νταβός, η υπερθέρμανση του πλανήτη κυριαρχεί φέτος στις εργασίες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
Κανείς δεν κατονόμασε τον άλλον. Τα βέλη εναντίον αλλήλων από το βήμα του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός σίγουρα δείχνουν κάτι περισσότερο από διαφωνία για το αν οι πάγοι λιώνουν, αν οι φωτιές είναι πιο καταστροφικές, αν ο πλανήτης καταστρέφεται με ανθρώπινη υπαιτιότητα.
Η έφηβη ακτιβίστρια είχε δείξει πως νιώθει για τις απόψεις του Προέδρου Τραμπ, στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Αυτό το βλέμμα, τουλάχιστον αυτή τη φορά, στο ελβετικό θέρετρο το απέφυγε, όση ώρα άκουγε την ομιλία του. Ίσως γιατί θεώρησε θετικό ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος ανακοίνωσε τη συμμετοχή της χώρας του στην πρωτοβουλία για 1 τρισεκατομμύριο νέα δέντρα στα δάση του κόσμου.
Η Γκ. Τούνμπεργκ δήλωσε ωστόσο, πως η φύτευση δένδρων δεν είναι αρκετή για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Το σπίτι μας εξακολουθεί να καίγεται», είπε η Τούνμπεργκ, επαναλαμβάνοντας μια φράση που είχε πει στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ πέρυσι. «Η αδράνεια αναζωπυρώνει τις φλόγες», πρόσθεσε η έφηβη ακτιβίστρια, στην πιο πρόσφατη αντιπαράθεσή της με τον 73χρονο πρόεδρο.
Η συνεχιζόμενη αντιπαράθεσή τους για την κλιματική αλλαγή φαίνεται να είναι μια προσπάθεια και των δύο να πλαισιώσουν τη διαμάχη, με την Τούνμπεργκ να καλεί για άμεσο τερματισμό των επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα ενώπιον ενός πολυπληθούς ακροατηρίου λιγότερο από μία ώρα προτού παρακολουθήσει τον Τραμπ να εκθέτει το κεντρικό θέμα της ομιλίας του στο ελβετικό χιονοδρομικό θέρετρο.
Ο Ντόναλντ Τραμπ από την πλευρά του, ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα συμμετάσχουν σε μια υφιστάμενη πρωτοβουλία φύτευσης ενός τρισεκατομμυρίου δένδρων, αλλά αποκάλεσε τους ακτιβιστές για το κλίμα «απαισιόδοξους» και «κληρονόμους των ανόητων μελλοντολόγων του χθες», ενώ αφιέρωσε μερικά λεπτά της ομιλίας του για να τονίσει την οικονομική σημασία του πετρελαίου και του αερίου. Μιλώντας αργότερα στους δημοσιογράφους ο Τραμπ είπε: «Πιστεύω πολύ στο περιβάλλον. Θέλω το πιο καθαρό νερό και τον πιο καθαρό αέρα». Η Τούνμπεργκ απάντησε κάνοντας λόγο για «κενές λέξεις και υποσχέσεις» των παγκόσμιων ηγετών. Πολλοί νεαροί ακτιβιστές μετέβησαν αυτή τη χρονιά στον ελβετικό χειμερινό τόπο αναψυχής ακολουθώντας το παράδειγμά της.
«Η ισχυρή επίδοση της οικονομίας των ΗΠΑ υπό την παρούσα κυβέρνηση είναι ένα υπόδειγμα το οποίο πρέπει να ακολουθήσει ο υπόλοιπος κόσμος», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Μιλώντας ενώπιον ενός ακροατηρίου που αποτελούνταν από πολιτικούς ηγέτες και ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων, ο Τραμπ έδωσε στον εαυτό του εύσημα για την απελευθέρωση της αμερικανικής οικονομίας με τη σύναψη νέων εμπορικών συμφωνιών και τη δημιουργία οικονομικών ευκαιριών για τους απλούς εργαζομένους και τις οικογένειές τους.
Σε μια διάσκεψη όπου το κύριο θέμα είναι το περιβάλλον, ο Τραμπ μίλησε για την οικονομική σημασία του πετρελαίου και του αερίου, καυχώμενος για την άφθονη παραγωγή υδρογονανθράκων στις ΗΠΑ, που είναι «πρώτες στον κόσμο στο αέριο και στο πετρέλαιο», και για την ενεργειακή ανεξαρτησία τους, χωρίς να αναφερθεί ούτε μια φορά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Εκτίμησε επίσης πως «ο φόβος και η αμφιβολία δεν είναι πια καλοί τρόποι σκέψης», πλέκοντας το εγκώμιο της τεχνολογικής καινοτομίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος κατήγγειλε, εξάλλου, τους «προφήτες της δυστυχίας» και «τις προβλέψεις για Αποκάλυψη» κατά την ομιλία του στο Νταβός, την οποία παρακολουθούσε και η ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ.
Ο Τραμπ θα έχει στο Νταβός συνομιλίες με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και τον ιρακινό πρόεδρο, λίγο μετά την δολοφονία του ιρανού στρατηγού από τις αμερικανικές δυνάμεις. Όπως δήλωσε ο ίδιο σήμερα είχε «πολύ καλές» συνομιλίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, η Ουάσιγκτον θα εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο επιβολής δασμών στις εισαγωγές αυτοκινήτων.
Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, 750 προσωπικότητες του πολιτικού και οικονομικού κόσμου κατατάσσουν τις περιβαλλοντικές κρίσεις (ακραία καιρικά φαινόμενα, υποχώρηση της βιοποικιλότητας…) στην κορυφή των κινδύνων που διατρέχει ο κόσμος.
Και αυτή η θέση αρχίζει να έχει ηχηρά αποτελέσματα: η εταιρεία οικονομικού σχεδιασμού και διαχείρισης επενδύσεων BlackRock, ο κολοσσός που διαχειρίζεται 7.000 δισεκατομμύρια δολάρια, ανακοίνωσε τη περασμένη εβδομάδα ότι θέλει να εξελιχθεί σε leader των αειφόρων επενδύσεων. Η κίνηση μπορεί να βρει μιμητές την ώρα που η αποτίμηση του κόστους της κλιματικής αλλαγής αρχίζει να παίρνει μορφή.
Αντίθετα, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις που είναι παρούσες στο Νταβός αποφεύγουν τις θριαμβολογίες: «Υπάρχει μεγάλη πρόοδος στην συνειδητοποίηση στα υψηλότερα εργοδοτικά επίπεδα, αλλά η πρόκληση έγκειται στην μεταφορά στα χαμηλότερα κλιμάκια εντός των επιχειρηματικών κολοσσών», στις πολύπλοκες αλυσίδες παραγωγής, λέει ο Μάρκο Λαμπερτίνι, γενικός διευθυντής της WWF.
Η ίδια η Γκρέτα Τούνμπεργκ κάλεσε σήμερα τους παγκόσμιους ηγέτες να ακούνε τους νέους και πρόσθεσε ότι το διεθνές κίνημα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, το οποίο εμπνεύστηκε από την ίδια, είναι μόνο η αρχή στη μάχη αυτή και ότι θα πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα.
«Δεν είμαι ένας άνθρωπος που μπορεί να παραπονεθεί ότι δεν ακούγεται η φωνή του», είπε προκαλώντας το γέλιο του κοινού σε μια συζήτηση με τίτλο «Χαράσσοντας Ένα Βιώσιμο Μονοπάτι Προς Ένα Κοινό Μέλλον» κατά την πρώτη ημέρα του Φόρουμ στο Νταβός.
Το Φόρουμ του Νταβός, που κατηγορείται για κλιματική υποκρισία εξαιτίας του ετήσιου χορού των τζετ, των ελικοπτέρων και των λιμουζινών που συνοδεύει τις εργασίες του, θέλησε φέτος να αποκλείσει τα αντικείμενα μίας χρήσης και να οργανώσει μπουφέδες χωρίς κρέας.
Για την ώρα, το θέμα του Κλίματος κυρίως επιδεινώνει τις ανάρμοστες ανισότητες, σημειώνει η Oxfam, η οποία ανακοίνωσε ότι 2.153 εκατομμυριούχοι διακρατούν περισσότερο πλούτο από το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού. «Οι επιπτώσεις (της υπερθέρμανσης του πλανήτη) θα είναι ακόμη καταστροφικότερες για τους φτωχότερους» την ώρα που «οι σούπερ πλούσιοι θα έχουν τον τρόπο να γλιτώσουν» και «θα δημιουργηθεί ένα κλιματικό απαρτχάιντ», σύμφωνα με την Αμιτάμπ Μπεχάρ, υπεύθυνη για την Oxfam Ινδίας.
Ο κόσμος πρέπει να προετοιμαστεί για μια απότομη αύξηση του αριθμού των προσφύγων καθώς εκατομμύρια άνθρωποι μπορεί να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους λόγω της κλιματικής αλλαγής, ανέφερε σήμερα η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Μιλώντας στο Ρόιτερ από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ο Φιλίπο Γκράντι δήλωσε πως όσοι φεύγουν από τις εστίες τους λόγω της κλιματικής αλλαγής πρέπει να τύχουν ευνοϊκής μεταχείρισης από τις χώρες που τους υποδέχονται ως πρόσφυγες, κάτι που θα έχει ευρείες συνέπειες για τις κυβερνήσεις.
Πιθανοί λόγοι αυτών των μετακινήσεων μπορεί να είναι οι πυρκαγιές όπως αυτές στην Αυστραλία, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας που επηρεάζει νησιά με χαμηλό υψόμετρο, η καταστροφή της σοδειάς και του ζωικού κεφαλαίου στην υποσαχάρια Αφρική και οι πλημμύρες σε όλο τον κόσμο, περιλαμβανομένων τμημάτων του ανεπτυγμένου κόσμου.
Αν και στο μεγαλύτερο μέρος των 70 χρόνων της, η UNCHR, η υπηρεσία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, εργάστηκε για να παράσχει βοήθεια σε όσους έφευγαν από φτωχότερες χώρες εξαιτίας των συγκρούσεων, η κλιματική αλλαγή δεν κάνει τέτοιες διακρίσεις, κάτι που σημαίνει ότι οι πιο πλούσιες χώρες μπορεί να γίνουν μια αυξανόμενη πηγή προσφύγων.
ΠΗΓΗ: ΕΡΤ, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ρεπορτάζ: Α. Παπασωτηρίου
Σχετικές ειδήσεις: Στο Νταβός ηγέτες και διαδηλωτές για το κλίμα στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ
www.ert.gr
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΤΡΩΝΑΚΗΣ