Θετικό
είναι
το
ισοζύγιο
της
μετανάστευσης
στην
Ελλάδα,
σύμφωνα
με
τον
αντιπρόεδρο
της
κυβέρνησης,
Κωστή
Χατζηδάκη,
παρά
το
γεγονός
ότι
τα
στοιχεία
για
το
brain
drain
διαψεύδουν
εν
μέρει
την
εικόνα
αισιοδοξίας
που
προσπαθεί
να
περάσει
η
κυβέρνηση.
Μιλώντας
στο
Ετήσιο
Συνέδριο
του
Brain
ReGain
που
πραγματοποιήθηκε
στο
Μέγαρο
Μουσικής
Αθηνών,
ο
Κωστής
Χατζηδάκης
είπε:
«Η
Ελλάδα
δεν
είναι
πια
μονόδρομος
φυγής,
αλλά
επιλογή
επιστροφής.
Σήμερα
δεν
μιλάμε
πλέον
για
μια
μαζική
έξοδο,
όπως
τη
δεκαετία
της
κρίσης.
Το
2023,
για
πρώτη
φορά
από
το
2008,
το
ισοζύγιο
μετανάστευσης
έγινε
θετικό:
47.200
Έλληνες
γύρισαν,
32.800
έφυγαν.
Και
αυτά
τα
στοιχεία
δεν
μπορούν
να
τα
αμφισβητήσουν
ούτε
οι
πιο
σφοδροί
επικριτές
μας».
Οι
πρωτοβουλίες
της
κυβέρνησης
Επικαλούμενος
στοιχεία
της
μέχρι
το
τέλος
του
2023,
ο
αντιπρόεδρος
της
κυβέρνησης
είπε
ότι
400.000
από
τις
600.000
Έλληνες
της
γενιάς
του
brain
drain
έχουν
επιστρέψει,
αποδίδοντας
την
επιτυχία
αυτή
στις
πολιτικές
της
κυβέρνησης.
Γίνεται
η
Ελλάδα
ελκυστικός
προορισμός;
Σύμφωνα
με
τον
Κωστή
Χατζηδάκη,
μερικές
μόνο
από
τις
πρωτοβουλίες
της
κυβέρνησης
προκειμένου
να
γίνει
η
Ελλάδα
ένας
ελκυστικός
προορισμός
για
τους
Έλληνες
τους
εξωτερικού,
είναι
τα
φορολογικά
κίνητρα,
δηλαδή
50%
μειωμένος
φόρος
εισοδήματος
για
7
χρόνια,
αλλά
και
για
το
ReBrain
Greece
σε
Λονδίνο,
Άμστερνταμ,
Ντίσελντορφ
και
οι
Ημέρες
Καριέρας
της
ΔΥΠΑ.
Ο
Κωστής
Χατζηδάκης
αναφέρθηκε
επίσης
και
στην
πρωτοβουλία
του
Κυριάκου
Μητσοτάκη
για
την
αυτόματη
αναγνώριση
της
ιατρικής
ειδικότητας
από
τις
ΗΠΑ,
η
οποία
εξαγγέλθηκε
τον
Απρίλιο,
συνεπώς
είναι
πολύ
νωρίς
για
να
δούμε
αποτελέσματα.
«Θα
επέστρεφε
κανείς
αν
η
χώρα
παρέμενε
στο
ίδιο
σημείο
που
ήταν
το
2015;
Αν
η
οικονομία
δεν
αναπτυσσόταν
με
υπερδιπλάσιους
ρυθμούς
σε
σχέση
με
τον
ευρωπαϊκό
μέσο
όρο;
Αν
η
ανεργία
δεν
ακολουθούσε
σταθερά
καθοδική
πορεία;
Αν
δεν
αυξάνονταν
οι
μισθοί;
Αν
δεν
γίνονταν
νέες,
μεγάλες
επενδύσεις
που
δημιουργούν
καλές
δουλειές;»,
αναρωτήθηκε
ο
αντιπρόεδρος
της
κυβέρνησης.
Τι
λένε
τα
ποιοτικά
στοιχεία
Ωστόσο,
τα
ποιοτικά
στοιχεία
δείχνουν
μια
εικόνα
όχι
και
τόσο
ρόδινη.
Επιστρέφουν
μεν
στην
Ελλάδα
άνθρωποι
που
αναγκάστηκαν
να
μεταναστεύσουν
την
περίοδο
της
κρίσης,
αλλά
στην
πλειονότητά
τους
είναι
λιγότερο
ειδικευμένοι,
κοντά
στα
όρια
της
συνταξιοδότησης
και
με
κίνητρο
κυρίως
τα
φορολογικά
μέτρα
της
κυβέρνησης.
Σύμφωνα
με
τη
μελέτη
της
Eurobank
για
την
εξέλιξη
του
εργατικού
δυναμικού
την
τελευταία
15ετία,
η
φυγή
των
εργαζομένων
από
την
Ελλάδα
συνεχίζεται,
παρά
την
αναστροφή
της
τάσης.
Η
έρευνα
βασίζεται
σε
στοιχεία
της
ΕΛΣΤΑΤ
και
της
Eurobank,
σύμφωνα
με
τα
οποία
το
συνολικό
ισοζύγιο
μετανάστευσης
είναι
αρνητικό.
Υπολογίζει
ότι
από
το
2008
και
μετά
έφυγαν
από
την
Ελλάδα
περισσότερα
από
500.000
άτομα
και,
σε
συνδυασμό
με
τη
μείωση
του
πληθυσμού
τη
δεκαετία
2011-2021,
συρρικνώθηκε
το
εν
δυνάμει
εργατικό
δυναμικό.
Την
περίοδο
2008-2022 εισήλθαν
στη
χώρα
1,2
εκατ.
άτομα
και
έφυγαν
από
αυτή
1,35
εκατ.,
με
αποτέλεσμα
να
προκύπτει
καθαρή
εκροή
143,4
χιλ.
ατόμων.
Και
αν
το
μεταναστευτικό
έλλειμμα
φαίνεται
σχετικά
μικρό,
το
ποιοτικό
έλλειμμα
είναι
πολύ
μεγάλο.
Έφυγαν
και
αλλοδαποί
εργαζόμενοι
στα
χρόνια
της
κρίσης
Τα
αποτελέσματα
της
μελέτης
της
Eurobank,
ο
πληθυσμός
ηλικίας
άνω
των
15
ετών,
επί
του
οποίου
υπολογίζονται
τα
μεγέθη
της
απασχόλησης,
την
περίοδο
2008-2023
παρουσιάζει
συνεχή
πτώση
με
αποτέλεσμα
να
περιοριστεί
κατά
4,2%
(ή
κατά
398,1
χιλ.
άτομα)
στα
9,04
εκατ.
από
τα
9,44
εκατ.
Eκροή
ανθρώπινου
κεφαλαίου
Η
μείωση
αυτή
αποδίδεται
κυρίως
στην
εκροή
ανθρώπινου
κεφαλαίου,
το
γνωστό
brain
drain,
δηλαδή
τη
φυγής
Ελλήνων
στο
εξωτερικό,
αλλά
και
αλλοδαπών,
κυρίως
με
χαμηλή
εξειδίκευση,
που
αναζήτησαν
εργασίας
σε
άλλες
χώρες,
λόγω
της
οικονομικής
κρίσης.
Τα
στοιχεία
της
ΕΛΣΤΑΤ,
για
την
περίοδο
2008-2020,
για
την
οποία
υπάρχουν
δεδομένα
μετανάστευσης, πάνω
από
7
στα
10
άτομα
που
αποχώρησαν
από
την
Ελλάδα (70,5%)
ήταν
άτομα
που
βρίσκονταν
στην
αρχή
ή
στο
μέσο
του
εργασιακού
τους
βίου,
δηλαδή
άτομα
ηλικίας
20-49
ετών.
Και
ο
αριθμός
των
ατόμων
που
μετανάστευσαν
προς
την
Ελλάδα την
περίοδο
2008-2022
ήταν
σαφώς
μικρότερος
αυτών
που
έφυγαν
για
το
εξωτερικό.
Συνεπώς,
το
ισοζύγιο
εισόδου-εξόδου
μεταναστών
προς/από
τη
χώρα
την
περίοδο
είναι
αρνητικό.
ΙΟΒΕ:
Από
το
2019
επαναπατρίστηκαν
14.700
Το
2019,
σύμφωνα
με
το
ΙΟΒΕ,
οι
πολίτες
που
είχαν
γεννηθεί
στην
Ελλάδα
και
διέμεναν
στο
εξωτερικό
(ΕΖΕΣ,
δηλαδή
Ευρωπαϊκή
ζώνη
Ελευθέρων
Συναλλαγών,
που
περιλαμβάνει
Ευρωπαϊκή
Ένωση,
Ελβετία,
Νορβηγία,
Ισλανδία
και
Λιχτενστάιν)
έφταναν
σχεδόν
τους 305.000, ενώ
συνολικά
οι
Έλληνες
πολίτες
στη
ζώνη
ΕΖΕΣ
ανέρχονταν
σε 373.000.
Ο
αριθμός
τους
κορυφώθηκε
το
2020:
374.700.
Οι
ταλαντούχοι
δεν
επιστρέφουν
Έκτοτε,
σύμφωνα
με
το
ΙΟΒΕ,
μόλις 26.600 Έλληνες
πολίτες
έχουν
επιστρέψει
από
το
2019,
ενώ
στους 14.700 ανέρχονται
εκείνοι
που
γεννήθηκαν
στην
Ελλάδα
και
επαναπατρίστηκαν.
Επιπλέον
επισημαίνεται
ότι
το
ταλαντούχο
προσωπικό
όχι
μόνο
δεν
επιστρέφει
στη
χώρα,
αλλά
οι
εκροές
είναι
ακόμα
μεγαλύτερες
και
οι
επιστήμονες
δύσκολα
αποφασίζουν
να
επαναπατριστούν.
Παρά
τα
κίνητρα
και
τις
αυξημένες
αποδοχές
που
προσφέρουν
οι
ελληνικές
επιχειρήσεις
για
να
προσελκύσουν
ταλαντούχο
προσωπικό,
στους 107.400
Έλληνες με
ανώτατη
εκπαίδευση
που
έμεναν
στην
ΕΖΕΣ
προστέθηκαν
ακόμη
400 στις
αρχές
του
2023.
Σύμφωνα
με
το
ΙΟΒΕ,
η
Ελλάδα
βρίσκεται
στη
12η
θέση
μεταξύ
των
ευρωπαϊκών
χωρών
στη
μετανάστευση
ατόμων
με
ανώτατη
εκπαίδευση
στην
ΕΖΕΣ
(10,4
άτομα ανά
1.000
κατοίκους).
Από
την
άλλη
πλευρά,
όσοι
Έλληνες
πολίτες
έχουν
λάβει
εκπαίδευση
Λυκείου
και
Επαγγελματικής
Κατάρτισης
επιστρέφουν
με
ικανοποιητικούς
ρυθμούς
στη
χώρα.