Συντάξεις: «Κύμα» φυγής εξαιτίας και του δημογραφικού – Οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν το 2024

Προ
των
πυλών
βρίσκεται

η
«βόμβα»
του
δημογραφικού
για
τις
συντάξεις.
Μια
ενδεχόμενη
αύξηση
στα
γενικά
όρια
ηλικίας
συνταξιοδότησης
δεν
μπορεί
να
αποκλειστεί
αλλά
αναμένεται
να
απασχολήσει
την
ελληνική
κυβέρνηση
σε
μεταγενέστερο
χρόνο
(2027)
αφού
δεν
κρίνεται
αναγκαία
μια
άμεση
παρέμβαση.

Η
χώρα
μας,
επί
του
παρόντος,
«μετράει»
το

23%
του
πληθυσμού
της
σε
ηλικίες
άνω
των
65
ετών
και
εντάσσεται
στις
πλέον
γερασμένες
της
ΕΕ.
Τις
επόμενες
δεκαετίες
αυτή
η
τάση
όχι
μόνο
δεν
θα
υποχωρήσει
αλλά
θα
ενταθεί.

Η
Ελλάδα
έχοντας
το
23%
του
πληθυσμού
της
65
ετών
και
άνω
εντάσσεται
στις
πλέον
γερασμένες
χώρες
της
Ε.Ε
ενώ
θα
παραμείνει
στην
ομάδα
αυτή
και
τις
επόμενες
δεκαετίες.

Μέχρι
το
2050,
ο
πληθυσμός
των
ατόμων
ηλικίας
άνω
των
65
ετών
αναμένεται
να
παρουσιάσει
σημαντική
αύξηση.
Η
Ελλάδα,
σύμφωνα
με
τα
στοιχεία
του
ΟΟΣΑ,
θα
αναδειχθεί
«πρωταθλήτρια»
με
τουλάχιστον
το
ένα
τρίτο
του
πληθυσμού
(35%)
σε
αυτή
την
ηλικιακή
ομάδα.

Ξεπέρασαν
τις
200.000
οι
αιτήσεις
συνταξιοδότησης
το
2024

Έχοντας
τα
παραπάνω
δεδομένα
οι
τάσεις
«φυγής»
των
ασφαλισμένων
που
έχουν
τη
δυνατότητα
αποχώρησης
ενισχύθηκαν
(και)
από
τις
δραματικές
προβλέψεις
για
το
δημογραφικό,
αλλά
και
τα
σενάρια
περί
αύξησης
των
ορίων
ηλικίας
συνταξιοδότησης
πριν
από
το
2027.

Η
πληθυσμιακή
συρρίκνωση
αλλά
και
η
γήρανση
του
πληθυσμού
θα
έχει
αρνητικές
επιπτώσεις
στην
οικονομία
τόσο
στην
αγορά
εργασίας
όσο
και
στο
ασφαλιστικό
σύστημα.

Τα
πρώτα
«καμπανάκια»
έχουν
ήδη
αρχίσει
να
χτυπούν
με
το
κύμα
συνταξιούχων
να
μεγαλώνει
αισθητά
παρά
το
γεγονός
πως
οι
συντάξιμες
αποδοχές
είναι
χαμηλότερες.

Σύμφωνα
με
τα
στοιχεία
του
συστήματος
ΑΤΛΑΣ
από
το
καλοκαίρι
(2024)
είχε
φανεί
ότι
θα
είχαμε
ακόμη
μία
χρονιά
με
σημαντική
αύξηση
των
συνταξιούχων.
Συγκεκριμένα,
το
πρώτο
εξάμηνο
του
έτους
υποβλήθηκαν
99.434
νέες
αιτήσεις
οριστικής
κύριας
σύνταξης
στον
ΕΦΚΑ
(+4,6%
σε
σύγκριση
με
το
αντίστοιχο
περσινό
διάστημα).
Στο
11μηνο
οι
αιτήσεις
ξεπέρασαν
τις
185.000
και
στο
τέλος
Δεκεμβρίου
έκλεισαν
στις
201.000.

Το
2023
είχαν
υποβληθεί
190.368
αιτήσεις
για
συντάξεις
λόγω
γήρατος,
αναπηρίας
και
θανάτου.

Το
σημερινά
όριο
συνταξιοδότησης

Το
δημογραφικό
πράγματι
αποτελεί
ένα
μεγάλο
«πονοκέφαλο»
κάτι
που
αναδεικνύουν
και
τα
νούμερα
με
την
αναλογία
συνταξιούχων
–
ασφαλισμένων
να
είναι
σήμερα
1
προς
1,66
και
σε
15
χρόνια,
αναμένεται
να
υποχωρήσει
στο
1,25.
Αυτό
σημαίνει
ότι,
ενώ
σήμερα
για
κάθε
100
συνταξιούχους
υπάρχουν
166
ασφαλισμένοι
να
τους
συντηρούν
με
τις
εισφορές
τους,
το
2040
σε
κάθε
100
συνταξιούχους
θα
αναλογούν
μόνο
125
ασφαλισμένοι
για
την
πληρωμή
των
συντάξεών
τους.

Θα
πρέπει
να
σημειώσουμε
ότι
οι
ασφαλισμένοι
θα
μπορούν
να
συνταξιοδοτηθούν
στα
62
με
40
χρόνια
ασφάλισης
ή
στα
67
με
τουλάχιστον
15
χρόνια
ασφάλισης
έως
το
2026.
Από
το
2027
δεν
είναι
βέβαιο
αν
θα
διατηρηθούν
τα
ίδια
όρια
ή
αν
θα
αυξηθούν
ακολουθώντας
το
προσδόκιμο
ζωής,
εφόσον
αυτό
αυξηθεί.

Μέχρι
σήμερα
δεν
χρειάστηκε
να
γίνει
καμία
αλλαγή,
αφενός
γιατί
τα
όρια
ηλικίας
ανήλθαν
στα
62
και
67
(από
60
και
65)
και
αφετέρου
διότι,
λόγω
της
πανδημίας,
το
προσδόκιμο
ζωής
δεν
αυξήθηκε,
οπότε
δεν
έγινε
καμία
περαιτέρω
προσαρμογή
των
ορίων
ηλικίας.

Δύο
μέτρα
και
δύο
επιπλέον
λόγοι
για
τη
φυγή
προς
τη
συνταξιοδότηση

Με
τα
σημάδια
να
μην
είναι
ενθαρρυντικά,
ως
«φάρμακο»
στο
δημογραφικό
πρόβλημα
η
Morgan
Stanley
εξετάζει
μια
σειρά
από
σενάρια,
προτείνοντας
λύσεις
που
όπως
παραδέχεται
δεν
είναι
ούτε
εύκολες
ούτε
ευχάριστες.
Για
την
ακρίβεια,
τουλάχιστον
δύο
από
τα
μέτρα
που
προτείνονται
αποτελώντας
τη
γνωστή
νεοφιλελεύθερη
συνταγή
είναι:
Η
αύξηση
των
ορίων
ηλικίας
συνταξιοδότησης
και
η
αύξηση
των
ωρών
απασχόλησης.

Τέλος,
θα
πρέπει
να
σημειώσουμε
πως
πέραν
της
σεναριολογίας
περί
πιθανής
αύξησης
των
ορίων
ηλικίας
συνταξιοδότησης
άλλοι
δύο
λόγοι
που
ενδεχομένως
συνέβαλαν
στο
«κύμα»
εξόδου
είναι
η
δυνατότητα
εργασίας
των
συνταξιούχων
χωρίς
πέναλτι
στη
σύνταξή
τους
αλλά
και
η
ωρίμαση
του
συνταξιοδοτικού
δικαιώματος
της
γενιάς
των
baby
boomers.