Στενεύουν
τα
περιθώρια
για
παροχές
μέσα
στην
επόμενη
4ετία,
εξαιτίας
τόσο
των
υψηλότερων
δαπανών
για
συντάξεις
όπως
και
λόγω
των
αμυντικών
δαπανών,
όπως
αποτυπώνεται
στο
νέο
Μεσοπρόθεσμο
που
παρουσίασε
σήμερα
το
οικονομικό
επιτελείο
της
κυβέρνησης.
Ειδικότερα,
αύξηση
των
καθαρών
πρωτογενών
δαπανών
κατά
13,8
δισ.
ευρώ
έως
το
2028
και
μείωση
του
δημοσίου
χρέους
κατά
σχεδόν
20
ποσοστιαίες
μονάδες
προβλέπει
το
Μεσοπρόθεσμο
Δημοσιονομικό
και
Διαρθρωτικό
Σχέδιο
το
οποίο
εγκρίθηκε
στο
υπουργικό
συμβούλιο
και
παρουσιάστηκε
το
μεσημέρι
από
τον
υπουργό
Εθνικής
Οικονομίας
και
Οικονομικών
Κωστή
Χατζηδάκη
και
τον
υφυπουργό
Θάνο
Πετραλιά.
Ο
υπουργός
Εθνικής
Οικονομίας
και
Οικονομικών
Κωστής
Χατζηδάκης
και
ο
υφυπουργός
Θάνος
Πετραλιάς
Η
αύξηση
των
καθαρών
πρωτογενών
δαπανών
είναι
κατά
4
δισ.
ευρώ
υψηλότερη
σε
σχέση
με
τις
αρχικές
κατευθύνσεις
της
Κομισιόν,
σύμφωνα
με
τα
όσα
είπαν
οι
δύο
άνδρες.
Οι
ετήσιες
αυξήσεις
πρωτογενών
δαπανών
που
διαμορφώνουν
ένα
στενότερο
πλαίσιο,
με
την
επιστροφή
των
δημοσιονομικών
κανόνων.
Σε
απόλυτα
μεγέθη
προβλέπεται
αύξηση
των
καθαρών
πρωτογενών
δαπανών
κατά
3,7
δισ.
ευρώ
το
2025,
κατά
3,6
δισ.
ευρώ
το
2026,
κατά
3,180
δισ.
ευρώ
το
2027
και
κατά
3,2
δισ.
ευρώ
το
2028.
Μεσοπρόθεσμο:
Η
άνοδος
του
ΑΕΠ
Επίσης,
το
υπουργείο
Εθνικής
Οικονομίας
και
Οικονομικών
ακολούθησε
τις
προβλέψεις
της
Κομισιόν
για
τον
ρυθμό
ανάπτυξης.
Προβλέπεται
ανάπτυξη
2,2%
φέτος
(
αντί
για
2,5%),
2,3%
το
2025
(αντί
για
2,6%),
2%
το
2026,
1,5%
το
2027
και
1,3%
το
2028.
Το
ΑΕΠ
σε
ονομαστικούς
όρους
αναμένεται
να
αυξηθεί
στα
272
δισ.
ευρώ
το
2028
από
232
δισ.
ευρώ
φέτος.
Από
εκεί
και
πέρα,
ενδεχόμενη
υπέρβασή
του
να
οδηγεί
σε
διαδικασία
υπερβολικού
ελλείμματος,
όπως
άλλωστε
και
η
υπέρβαση
του
στόχου
για
έλλειμμα
μικρότερο
του
3%
του
ΑΕΠ.
Όπως
προκύπτει,
τα
δημοσιονομικά
περιθώρια
για
νέες
παροχές
σε
ορίζοντα
τετραετίας
θα
είναι
περιορισμένα
καθώς
σε
ετήσια
βάση,
καθότι
οι
αμυντικές
δαπάνες,
οι
πρόσθετες
δαπάνες
συντάξεων
και
η
άνοδος
των
λειτουργικών
δαπανών
αποσπούν
μεγάλο
μέρος
Στόχος
της
κυβέρνησης,
όπως
προκύπτει
από
τις
δηλώσεις
του
κ.
Χατζηδάκη
είναι
να
προκύψουν
πρόσθετα
μόνιμα
έσοδα
από
την
πάταξη
της
φοροδιαφυγής
τα
οποία
το
2027
θα
φτάσουν
τα
2,5
δισ.
ευρώ
Προβλέψεις
για
πληθωρισμό
στο
Μεσοπρόθεσμο
Ο
πληθωρισμός
βάσει
του
ΕνΔΤΚ
αναμένεται
να
μειωθεί
σημαντικά
στο
2,8%
το
2024
και
να
αποκλιμακωθεί
περαιτέρω
σε
2,1%
το
2025
από
4,2%
το
2023,
καθώς
η
απότομη
μείωση
των
τιμών
της
ενέργειας,
παρά
τις
διακυμάνσεις
και
η
αποκλιμάκωση
των
τιμών
των
τροφίμων
συμβάλλουν
όλο
και
περισσότερο
στη
διαδικασία
επιβράδυνσης
του
πληθωρισμού.
Ο
δομικός
πληθωρισμός
αναμένεται
να
μειωθεί
σταδιακά,
αντανακλώντας
την
ήπια
αποκλιμάκωση
του
πληθωρισμού
των
υπηρεσιών.
Ιδιωτική
κατανάλωση
Η
συμβολή
της
ιδιωτικής
κατανάλωσης
την
περίοδο
2024-2025
αναμένεται
να
παραμείνει
σταθερή,
με
μέσο
όρο
1,2
ποσοστιαίες
μονάδες
και
ετήσιο
ρυθμό
αύξησης
1,7%.
Η
συμβολή
αυτή
υποστηρίζεται
από
την
ισχυρή
αύξηση
του
πραγματικού
εισοδήματος,
μέσω
μισθολογικών
αυξήσεων
σε
ιδιωτικό
και
δημόσιο
τομέα,
την
περαιτέρω
βελτίωση
της
αγοράς
εργασίας
και
τον
αποκλιμακούμενο
πληθωρισμό.
Αντίθετα,
η
δημόσια
κατανάλωση
αναμένεται
να
συμβάλει
οριακά
στην
ανάπτυξη
το
2024
(0,1
ποσοστιαία
μονάδα
και
0,4%
ετήσια
αύξηση)
και
να
παραμείνει
αμετάβλητη
το
2025,
αντανακλώντας
μια
συνετή
δημοσιονομική
πολιτική
στο
πλαίσιο
των
νέων
δημοσιονομικών
κανόνων.
Μακροοικονομικές
προβλέψεις
για
το
διάστημα
2026-2028
Η
ελληνική
οικονομία
μεσοπρόθεσμα
αναμένεται
να
διατηρήσει
τη
θετική
δυναμική
της
και
να
συνεχίσει
να
επεκτείνεται,
παρά
το
ασταθές
εξωτερικό
περιβάλλον
και
τις
μεταβαλλόμενες
γεωπολιτικές
συνθήκες,
βασιζόμενη
στα
υγιή
δημόσια
οικονομικά,
στη
συνέχιση
των
διαρθρωτικών
μεταρρυθμίσεων
και
στην
προώθηση
παραγωγικών
επενδύσεων
στην
πράσινη
οικονομία
και
την
ψηφιακή
μετάβαση,
δημιουργώντας
ευνοϊκές
προϋποθέσεις
για
περαιτέρω
ενίσχυση
της
δυνητικής
ανάπτυξης.
O
ρυθμός
ανάπτυξης
της
ελληνικής
οικονομίας
αναμένεται
να
διαμορφωθεί
στο
2,0%
το
2026,
παραμένοντας
έτσι
σε
σταθερό
έδαφος,
ως
αποτέλεσμα
του
θετικού
αντίκτυπου
των
επενδύσεων
που
χρηματοδοτούνται
από
τους
πόρους
του
προγράμματος
Next
Generation
EU
(ιδιαίτερα
το
2026,
τελευταίο
έτος
χρηματοδότησης
των
δράσεων
από
το
NGEU,
πάνω
από
6
δισ.
ευρώ
σε
επιχορηγήσεις
και
περισσότερα
από
4
δισ.
ευρώ
σε
δάνεια
προβλέπεται
να
απορροφηθούν),
της
χαλάρωσης
των
χρηματοοικονομικών
συνθηκών,
καθώς
και
της
περαιτέρω
βελτίωσης
στην
αγορά
εργασίας.
Βάσει
των
παραπάνω,
ο
ακαθάριστος
σχηματισμός
παγίου
κεφαλαίου
προβλέπεται
να
αυξηθεί
κατά
8,0%
το
2026.
Η
ιδιωτική
κατανάλωση
το
2026
προβλέπεται
να
αυξηθεί
κατά
1,5%,
υποστηριζόμενη
από
την
αύξηση
του
κατώτατου
μισθού
και
του
διαθέσιμου
εισοδήματος.
Οι
εξαγωγές
αγαθών
και
υπηρεσιών
προβλέπεται
να
αυξηθούν
περαιτέρω
κατά
4,4%,
χάρη
στα
υψηλά
μερίδια
στις
εξωτερικές
αγορές,
σε
συνέχεια
της
ενίσχυσης
της
εξωτερικής
ζήτησης,
καθώς
και
της
αύξησης
των
εσόδων
από
τον
τουρισμό.
Υπό
την
παραδοχή
του
τερματισμού
των
πόρων
του
προγράμματος
Next
Generation
EU
και
χωρίς
να
ενσωματωθούν
νέα
μέτρα,
η
αύξηση
του
ρυθμού
μεγέθυνσης
του
ΑΕΠ
το
2027-2028
προβλέπεται
να
ανέλθει
κατά
μέσο
όρο
στο
1,4%.
Οι
επενδύσεις
αναμένεται
να
αυξηθούν
κατά
μέσο
όρο
1,7%.
Η
πτώση
σε
σύγκριση
με
την
προηγούμενη
περίοδο
σχετίζεται
αποκλειστικά
στην
επίδραση
της
υπόθεσης
του
του
τερματισμού
της
χρηματοδότησης
του
ΤΑΑ
(μαζί
με
τη
σταδιακή
ολοκλήρωση
των
εκταμιεύσεων
του
σκέλους
των
δανείων
του
NGEU).
Η
ιδιωτική
κατανάλωση
και
οι
εξαγωγές
αναμένεται
να
είναι
οι
κινητήριες
δυνάμεις
της
μεγέθυνσης,
αυξανόμενοι
κατά
1,4%
και
4,2%
αντίστοιχα,
κατά
μέσο
όρο
για
την
περίοδο
2027-2028.
Ο
πληθωρισμός
προβλέπεται
να
συγκλίνει
προς
τον
στόχο
της
Ευρωπαϊκής
Κεντρικής
Τράπεζας
κατά
την
περίοδο
προβλέψεων
και
ο
αποπληθωριστής
ΑΕΠ
να
διαμορφωθεί
κατά
μέσο
όρο
στο
2,3%.
Το
ποσοστό
ανεργίας
προβλέπεται
να
διαμορφωθεί
στο
9,2%
το
2026
και
να
αποκλιμακωθεί
περαιτέρω,
φτάνοντας
το
8,7%
το
2027
και
το
8,5%
το
2028.
Δημόσιο
Χρέος
Όσον
αφορά
τη
συνθήκη
διασφάλισης
της
βιωσιμότητας
του
χρέους,
το
δημόσιο
χρέος
εκτιμάται
ότι
θα
καταγράψει
μια
σημαντική
μείωση
κατά
8,3
ποσοστιαίες
μονάδες
το
2024,
ενώ
η
μέση
ετήσια
μείωση
κατά
την
τετραετία
που
καλύπτει
το
σχέδιο
υπολογίζεται
σε
5,1
ποσοστιαίες
μονάδες,
σημαντικά
μεγαλύτερη
από
την
ελάχιστη
απαίτηση
που
θέτει
η
συνθήκη
διασφάλισης.
Ως
αποτέλεσμα,
το
ποσοστό
του
χρέους
εκτιμάται
ότι
θα
μειωθεί
από
153,7%
του
ΑΕΠ
το
2024,
σε
133,4%
του
ΑΕΠ
το
2028.
Η
ανάλυση
των
προσδιοριστικών
παραγόντων
αυτής
της
μείωσης
του
χρέους
δείχνει
μια
σταδιακή
εξασθένιση
της
σχετικής
επίδρασης
της
διαφοράς
μεταξύ
ανάπτυξης-επιτοκίων,
καθώς
αυτός
ο
παράγοντας
καθορίζει
περίπου
τη
μισή
από
τη
συνολική
μείωση
χρέους
για
το
2024
και
περίπου
τα
τρία
τέταρτα
της
αντίστοιχης
μείωσης
για
το
2025,
αλλά
μόλις
το
ένα
τέταρτο
περίπου
της
εκτιμώμενης
μείωσης
του
χρέους
για
το
τελευταίο
έτος
του
σχεδίου.
Αυτή
η
εξέλιξη
οφείλεται
στη
σταδιακή
εξομάλυνση
της
ονομαστικής
ανάπτυξης
καθώς
και
στην
εκτιμώμενη
αύξηση
της
συνολικής
δαπάνης
για
τόκους.
Ως
αποτέλεσμα,
το
πρωτογενές
ισοζύγιο
αναμένεται
να
γίνει
ο
πιο
καθοριστικός
παράγοντας
για
τη
μείωση
του
ποσοστού
χρέους
μέχρι
το
τέλος
της
περιόδου
του
σχεδίου,
ενώ
οι
προσαρμογές
αποθεμάτων-ροών
επίσης
συμβάλλουν
στη
μείωση
του
χρέους.
Πόροι
από
το
ΠΔΕ
Ενώ
ο
Προϋπολογισμός
Δημοσίων
Επενδύσεων
(ΠΔΕ)
κυμαινόταν
σε
περίπου
6-6,5
δισ.
ευρώ
την
τελευταία
δεκαετία
έως
το
2019
και
αυξήθηκε
σε
περίπου
10-11
δισ.
ευρώ
την
επόμενη
περίοδο,
σημαντική
αύξηση
σημειώνεται
ήδη
από
το
2024.
Το
ΤΑΑ
εισφέρει
σημαντικά
ποσά
έως
το
2026,
ενώ
οι
εκταμιεύσεις
πόρων
από
το
δανειακό
σκέλος
αναμένεται
να
συνεχιστούν
και
τα
επόμενα
έτη.
Το
συγχρηματοδοτούμενο
σκέλος
του
ΠΔΕ,
μετά
τα
σημαντικά
ποσά
που
εκταμιεύθηκαν
την
περίοδο
2022-2024
και
αφορούσαν
έργα
που
ολοκληρώθηκαν
στο
τέλος
της
περιόδου
του
ΕΣΠΑ
2014-2020,
συνεχίζει
με
ποσό
που
ανέρχεται
σε
περίπου
6,5
δισ.
ευρώ
και
περιλαμβάνει
τα
προγράμματα
και
τα
έργα
της
νέας
προγραμματικής
περιόδου
ΕΣΠΑ
2021-2027
και
των
υπόλοιπων
συγχρηματοδοτούμενων
προγραμμάτων.
Το
εθνικό
σκέλος
του
ΠΔΕ
αυξάνεται
σημαντικά
ήδη
από
το
2024
κατά
περίπου
0,9
δισ.
ευρώ
και
προβλέπεται
σταθερή
ετήσια
αύξηση,
υπερβαίνοντας
τα
3
δισ.
ευρώ
την
περίοδο
του
ΜΔΣ
(Πίνακας
6).
Πηγή
ΟΤ