Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων Όλη η Ελλάδα Ένας Πολιτισμός για την εβδομάδα από τις 8 έως τις 14 Αυγούστου έδωσε το Υπουργείο Πολιτισμού. Να σημειωθεί ότι οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν στο κοινό.
— Κοινός τόπος – Αυτοί που έφυγαν, αυτοί που ήρθαν
7 & 8 Αυγούστου • Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
|Θέατρο
Πώς μοιάζουνε οι άνθρωποι! Άμα τους αφήνουμε ελεύθερους αμέσως ενώνονται, αγαπιούνται.
Γλώσσα. Μια γέφυρα που φτάνει στην καρδιά του συνομιλητή και δημιουργεί δεσμό και δέσμευση μαζί… Ε, και το φαΐ! Τρεις γενιές. Μικρασιάτες και Τουρκοκρητικοί συναντιούνται σε έναν κοινό τόπο, το τραπέζι. Μαγειρεύουν. Νοσταλγούν.
Νοσταλγία είναι πράμα παλιό που θυμάσαι. Ιστορία είναι πράμα παλιό που δε θυμάσαι. Με βγάλανε οι γονείς Οζλέμ, θα πει «νοσταλγία», για την πατρίδα που νοσταλγούν και Πελαγία για το πέλαγο που μας ενώνει…
Τι είναι πρόσφυγας; Ταυτότητα; Πατρίδα; Ποιος ο κοινός τόπος; Μες στην πολυπλοκότητα πολιτικών αποφάσεων μπορούν να ακουστούν τέτοιοι ψίθυροι;
Ένα έργο βασισμένο στις μνήμες μας και στις αφηγήσεις που κατέγραψε η Μαρία Τσιριμονάκη στο βιβλίο της Αυτοί που έφυγαν, αυτοί που ήρθαν.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία, διασκευή κειμένων: Κατερίνα Δαμβόγλου (Fly Theatre)
Σκηνοθετική επιμέλεια: Αλέξανδρος Μιχαήλ
Σκηνικά, κοστούμια: Μαρία Καβαλιώτη
Σχεδιασμός ήχου και φωτισμού: Ρόμπιν Μπηρ (Fly Theatre)
Επί σκηνής: Κατερίνα Δαμβόγλου, Αλέξανδρος Μιχαήλ, Πελαγία Οζλέμ Τσέγκα
ΑΜΚΕ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΑΜΒΟΓΛΟΥ
— Limen – Μια μουσική performance για τη μνήμη του μέλλοντος
7 & 8 Αυγούστου • Θαλάσσιο Φρούριο Ενετικού Λιμένος Ηρακλείου (Κούλες)
|Θέατρο
Η Μικρασιατική Καταστροφή και οι πληθυσμιακές ανταλλαγές που την ακολούθησαν οδήγησαν σε μια πολιτισμική ώσμωση που άλλαξε τη ζωή και την ιστορία των κατοίκων της Κρήτης.
Η παράσταση αφορμάται από εικόνες άφιξης και υποδοχής, αποχωρισμού και εγκατάλειψης σε αυτό το κομβικό σημείο ενός λιμανιού. Τα λιμάνια, σημεία μεταιχμιακά για ανθρώπους σε αναζήτηση καταφυγίου, ορμητηρίου, διαφυγής, ταυτότητας, πατρίδας.
Πρόσφυγες του τότε και πρόσφυγες του τώρα, απόγονοι προσφύγων και ντόπιοι που τους υποδέχτηκαν, έγγραφα, δημοσιεύσεις, λογοτεχνικά αποσπάσματα, ποιήματα, τραγούδια, μαρτυρίες έρχονται στο φως για να αφηγηθούν στους θεατές μια ιστορία που εμπλέκει λαούς και πολιτισμούς μέχρι σήμερα. Ένας σύγχρονος Χορός ανθρώπων επί σκηνής «παγιδεύεται» ανάμεσα στη μυθοπλασία και την πραγματικότητα σε μια πορεία εξερεύνησης που ακολουθεί τα ίχνη της κοινής αεικίνητης ανθρώπινης εμπειρίας.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία, δραματουργία, έρευνα: Ρία Μεντηλίδου
Διαμόρφωση σκηνικού χώρου, σχεδιασμός φωτισμού: Ελένη Χούμου
Ενορχήστρωση, μουσική επιμέλεια: Μανόλης Μανουσάκης
Φωνητική διδασκαλία: Μαρία Κώτη
Εικονογράφηση, σχεδιασμός προωθητικού υλικού: Ευτυχία Τσουκαλά
Φωτογραφίες: Στέλιος Παπαρδέλας
Βοηθός σκηνοθέτριας, παραγωγής: Στέλλα Κουφάκη
Ηθοποιοί: Αλίκη Ατσαλάκη, Θοδωρής Θεοδωρίδης, Ίριδα Μπάμη, Ευτυχία Τσουκαλά, Χρυσούλα Φλαμπούτογλου
Μουσικοί επί σκηνής
Λαούτο κρητικό, λαούτο στεριανό, τραγούδι: Μανόλης Μανουσάκης
Κιθάρα, μπουζούκι, τραγούδι: Δημήτρης Παππάς
Λύρα κρητική, λυράκι, λαούτο κρητικό, τραγούδι: Σταύρος Μαραγκουδάκης
ΑΜΚΕ: BEHOLD
— Η μνήμη του νερού
7 & 8 Αυγούστου • Κάστρο Μυτιλήνης
|Παραστάσεις/Δράσεις για Παιδιά και Εφήβους
Με άξονα την προφορική ιστορία και την αξιοποίηση βιωματικού-βιογραφικού υλικού, η δράση Η μνήμη του νερού θέτει στο επίκεντρο την αξία της μνήμης και τη σημασία της διατήρησής της για την ιστορική και πολιτισμική συνοχή και συνέχεια, αναδεικνύοντας ίχνη της προσφυγικής ταυτότητας του νησιού της Λέσβου μέσα από το βλέμμα της νέας γενιάς.
Η δράση περιλαμβάνει δύο δημιουργικά σκέλη-υποδράσεις: τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός βιωματικού εργαστηρίου θεάτρου ντοκιμαντέρ, με τη συμμετοχή εφήβων μαθητών της Λέσβου, σε συνεργασία με το Πρότυπο Γενικό Λύκειο Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Και τη δημιουργία μιας παράστασης θεάτρου ντοκιμαντέρ, με τη συμμετοχή των ίδιων των εφήβων ως «βιωματικών ερμηνευτών». Δίνοντάς τους τη σκυτάλη έτσι ώστε να εξερευνήσουν, να οικειοποιηθούν και να ζωντανέψουν τις ιστορίες των προγόνων τους μέσα από τη βιωματική έρευνα και την παραστατική τέχνη.
Συντελεστές
Σύλληψη, σκηνοθεσία, εμψύχωση εργαστηρίου: Μάρθα Μπουζιούρη
Βοηθός σκηνοθέτη: Παρασκευή Λυπημένου
Συνεργασία στην έρευνα: Μαρία Μακρυνικόλα
Δραματουργία, εμψύχωση εργαστηρίου: Εύα Οικονόμου-Βαμβακά
Σύμβουλος δραματουργίας: Μάρθα Κοσκινά
Κείμενο: η ομάδα
Επιστημονικός συνεργάτης: Γιώργος Τσιμουρής
Φωτισμοί: Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου
Επιμέλεια videos: Μάρθα Μπουζιούρη
Γραφικός σχεδιασμός: Θοδωρής Πετρόπουλος
Φωτογραφίες: Γεράσιμος Μαυρομμάτης
Υπεύθυνος παραγωγής: Βασίλης Χρυσανθόπουλος
Στην παράσταση συμμετέχουν μαθητές του Πρότυπου Γενικού Λυκείου Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Υπεύθυνος καθηγητής: Ντικράν Ματοσσιάν
ΑΜΚΕ: plays2place
— «Θα γίνει Ανταλλαγή;»
8 & 9 Αυγούστου • Αρχαία Ολυμπία, Γυμνάσιο |Θέατρο
Αναδυόμενες από τον ζόφο της ιστορίας, λάμνοντας στον χρόνο γυναίκες διαφορετικής ηλικίας και καταγωγής συναντούνται εδώ και τώρα. Ολυμπία! Καλοκαίρι του 2022!
Διαλογικά «επεισόδια» δραματοποιούν τη φρίκη του πολέμου, την Ανταλλαγή των πληθυσμών, την κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας. Μονόλογοι διηγούνται αθροιστικά, με επική κανονικότητα, την ίδια σχεδόν επαναληπτική ιστορία. Οι περφόρμερ, ανώνυμα μέλη όλοι τους ενός τραγικού χορού, που θα ενώσουν τις φωνές τους στα εμβόλιμα τραγούδια, τους κομμούς και τις μονωδίες, αναδεικνύουν τη θεατρικότητα της «μαρτυρικής» αφήγησης προκαλώντας τη συγκινησιακή διέγερση του θεατή που αντικρίζει κατάματα τη βία της Ιστορίας.
Η προσφυγική αφήγηση αποδομείται και ενσωματώνεται σε ένα ιστορικό δράμα δωματίου που άλλοτε μοιάζει με αρχαία τραγωδία και άλλοτε με μουσικό Ρέκβιεμ.
Συντελεστές
Έρευνα, δραματουργική επεξεργασία, σκηνοθεσία: Ρούλα Πατεράκη
Μουσική σύνθεση: Νίκη Καραγεώργου, Μαρία Κουρμούλη
Διεύθυνση παραγωγής: Αλέξανδρος Νταβρής
Ηθοποιοί, περφόρμερ: Δήμητρα Χατούπη, Φιλαρέτη Κομνηνού, Κοσμάς Φοντούκης, Νάντια Μουρούζη, Ειρήνη Καραγιάννη, Ευανθία Κουρμούλη, Ρούλα Πατεράκη
Τραγούδι: Μαρία Κουρμούλη, Ειρήνη Καραγιάννη
ΑΜΚΕ: The Greyblue Gap και ΜεταΘέατρο
— ΞΕΝΟΣ ΣΜΥΡΝΗ – ΜΟΡΙΑ (100 χρόνια εξέλιξης)
10 & 11 Αυγούστου • Αρχαιολογικός χώρος Γόρτυνας |Θέατρο
Σμύρνη – Μόρια, εκατό χρόνια εξέλιξης. Η φιλοξενία στην αρχαία Ελλάδα ήταν μια ιερή υποχρέωση και ένα δικαίωμα χωρίς όρους. Από τότε έως σήμερα, το φαινόμενο της αναγκαστικής μαζικής μετακίνησης των πληθυσμών δεν είναι πρωτόγνωρο. Ωστόσο, στα νεότερα χρόνια είναι πρωτόγνωρα σκληρός ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε αυτό το φαινόμενο.
Τι άλλαξε από την αρχαία Ελλάδα έως σήμερα; Τι βίωσαν οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας ερχόμενοι στην Ελλάδα και πως αντεπεξήλθαν; Πώς τους υποδέχτηκαν οι γηγενείς; Πώς τους αντιμετώπισε το τότε ελληνικό κράτος; Και από την άλλη, πώς αντιμετωπίζονται σήμερα οι πρόσφυγες από την ελληνική κυβέρνηση και τους Έλληνες πολίτες;
Μια «ηλεκτροδυναμική» μουσική αφηγηματική θεατρική περφόρμανς από την ομάδα Scarmi, εμπνευσμένη από μαρτυρίες προσφύγων του τότε και του σήμερα, σε συνδυασμό με αρχαία κείμενα, λογοτεχνικά κείμενα, ηχητικά ντοκουμέντα, σωματικότητα, ποίηση και ζωντανή μουσική.
Συντελεστές
Σύλληψη, ερμηνεία, σκηνοθεσία: Ελεάννα Αποστολάκη
Σύνθεση, εκτέλεση μουσικής: Μιχάλης Φλουρής
Εκτέλεση μουσικής: Χριστόφορος Πιτσιδήμος
Ηχητικός σχεδιασμός: Κωνσταντίνος Γεωργιάδης
Φωτιστικός σχεδιασμός: Άρης Τσάμης
Επιμέλεια κίνησης: Νεφέλη Κτιστάκη
Επιμέλεια κοστουμιών: Ουρανία Σκορδαλού
ΑΜΚΕ: Αντανακλάσεις
— Αποτύπωμα
10 & 11 Αυγούστου • Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Ολυμπίας |Χορός
Το Αποτύπωμα διαπραγματεύεται τις εννοιολογικές διαστάσεις του ξεριζωμού, της αποδοχής, της ενσωμάτωσης και κατ’ επέκταση του σεβασμού της διαφορετικότητας. Πώς θα ήταν η ζωή αν δεχόμασταν τα βιώματα του διπλανού μας; Πού βασίζεται ο φόβος μας για το άλλο, το ξένο;
Ο φόβος του διαφορετικού και του αγνώστου αποτελεί τον καταλύτη μιας ψυχολογικής διαδικασίας που στηρίζεται στην αρχή της ομοιότητας. Οι όμοιοι μ’ εμάς ανήκουν στην ίδια ομάδα και επομένως είναι ακίνδυνοι.
Αλλά αυτή η στιγμή του κινδύνου, αυτές οι συναντήσεις δομούν την προσωπικότητα του ανθρώπου, εκεί που υπερβαίνει τον φόβο του, αφήνει την αγέλη και διερευνά τη ζωή σύμφωνα με τις αισθήσεις του. Σε αυτές τις συναντήσεις αναδύεται ο αυθεντικός εαυτός.
Συντελεστές
Χορογραφία, επιμέλεια κοστουμιών: Χριστίνα (Αριάνθη) Μερτζάνη
Βοηθός χορογράφου: Ειρήνη Δαμιανίδου
Μουσική, σχεδιασμός ήχου: Μηνάς Εμμανουήλ
Δραματουργός: Τάσος Ράτζος
Ερμηνεύουν: Ελίνα Δεμιρτζιόγλου, Γιαν Άγγελος Αποστολίδης Ισαάκ (Fuerza Negra), Αλέξανδρος Κεϊβάναη, Αντωνία Πιτουλίδου, Φεβρωνία (Φαίη) Γκουτζαμπασούλη, Δημήτρης Λαγός
ΑΜΚΕ: ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ
— As above so below
12 & 13 Αυγούστου • Αρχαιολογικός χώρος Ιερού Καβείρων, Λήμνος |Χορός
Βιωματική παράσταση, σχεδιασμένη για το Καβείριο της Λήμνου, το αρχαιότερο γνωστό ελληνικό τελεστήριο, που συνδέει την πνευματική κληρονομιά των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής με τις τελετουργικές μνήμες της αρχαιότητας και τη μυστηριακή λατρεία των Καβείρων. Η Φωτιά, το στοιχείο που καταστρέφει αλλά και αναγεννά, γίνεται το νήμα που συνδέει διαχρονικά τους Έλληνες με το Φως και τη μεγαλοσύνη του Σύμπαντος.
H δημιουργός της πρώτης υποβρύχιας παράστασης κάτω από τον Ναό του Ποσειδώνα και της Ολονυχτίας στον Ναό του Επικούριου Απόλλωνα, σκηνοθέτιδα και χορογράφος Αποστολία Παπαδαμάκη συνδέει την πολιτιστική κληρονομιά με τις παραστατικές τέχνες σε μια παράσταση-τελετουργία συμπράττοντας με καταξιωμένους καλλιτέχνες –Σαβίνα Γιαννάτου, Μαρία Παπαγεωργίου, Θανάση Ευθυμιάδη–, επαγγελματίες χορευτές και εθελοντές της Λήμνου κάτω από την αυγουστιάτικη Πανσέληνο.
Τη μουσική συνθέτει ο Τρύφων Κουτσουρέλης.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία, χορογραφία: Αποστολία Παπαδαμάκη
Πρωτότυπη μουσική: Τρύφων Κουτσουρέλης
Δραματουργία: Αποστολία Παπαδαμάκη, Παναγιώτης Γκιόκας
Κοστούμια: Ιφιγένεια Νταουντάκη
Φωτισμοί: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη
Επιστημονικός συνεργάτης: Δρ Παύλος Τριανταφυλλίδης (αρχαιολόγος, Προϊστάμενος Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου), Μαλάμω Μαρή (αρχαιολόγος)
Διεύθυνση παραγωγής: Παναγιώτης Γκιόκας– MENTOR
Επικοινωνία & προβολή: MENTOR
Graphic & Visual designer: Αρείων Στεφανίδης
Φωτογραφίες, βιντεοσκόπηση: Παντελής Λαδάς
Επί σκηνής
Μητέρα πρόσφυγας, μεγάλη μητέρα: Σαβίνα Γιαννάτου
Κόρη / Κάβειρος: Μαρία Παπαγεωργίου
Αφηγητής / Κάβειρος: Θανάσης Ευθυμιάδης
Μνημοσύνη: Αποστολία Παπαδαμάκη
Χορευτές: Πλωτίνος Ηλιάδης, Κωνσταντίνα Λιόντου, Αντώνης Στρούζας, Μαρία Παπακωνσταντίνου, Νατάσα Σαραντοπούλου, Σπύρος Χρηστάκης
ΑΜΚΕ: QUASI STELLAR / PERFORMANCES WORKSHOPS RETREATS
Πληροφορίες και προκρατήσεις: https://digitalculture.gov.gr/
www.ertnews.gr
Συντακτική ομάδα ert.gr