Washington Post: Ένας «στρατός πληροφορικής» καταπολεμά τη ρωσική προπαγάνδα

Έναν «στρατό πληροφορικής» αναπτύσσει η Ουκρανία για να αντιμετωπίσει το μπαράζ κυβερνοεπιθέσεων που έχουν δεχτεί πολλοί κυβερνητικοί ιστότοποί της.

Ο Άλεξ Χόρλαν, ένας 22χρονος Ουκρανός, θα προτιμούσε να είναι στην πατρίδα του και να αντιμετωπίζει τη ρωσική εισβολή με όπλα. Αλλά όταν ξέμεινε στην Ισπανία μετά το κλείσιμο των αεροδρομίων της Ουκρανίας την περασμένη εβδομάδα, αποφάσισε να αξιοποιήσει την εμπειρία του στην κυβερνοασφάλεια για να ξεκινήσει τον δικό του πόλεμο στο διαδίκτυο, κατά της Ρωσίας.

Οι επιθέσεις που αυτός και άλλοι βοηθούν να πραγματοποιηθούν σε ρωσικούς ιστότοπους, αποτελούν μέρος ενός πληροφοριακού «πολέμου» στο παρασκήνιο μιας πολύ μεγαλύτερης σύγκρουσης, καθώς οι Ουκρανοί στοχεύουν ρωσικούς ιστότοπους για να ξαναγράψουν την αφήγηση που παρουσιάζει η Μόσχα στους Ρώσους.

«Δημιουργούμε έναν στρατό πληροφορικής», έγραψε το Σάββατο (26/2) στο Twitter ο Ουκρανός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Mykhailo Fedorov.

Ο Χόρλαν είναι ειδικός σε θέματα ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και πρόσφατα εγκαινίασε μια εφαρμογή με την ονομασία disBalancer, η οποία βοηθά στην κατάργηση ψευδών ιστοσελίδων, υπερφορτώνοντάς τες με διαδικτυακή κυκλοφορία. Τις τελευταίες ημέρες έχει ανακατευθύνει τις προσπάθειες της ομάδας του για να στοχεύσει ρωσικές ιστοσελίδες που, όπως λέει, διαδίδουν επικίνδυνη παραπληροφόρηση σχετικά με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Οι ιστοσελίδες που θέλουν να κλείσουν, έστω και προσωρινά, είναι όσες υποστηρίζουν ότι η ρωσική εισβολή «δεν είναι πόλεμος» ή ότι η Ρωσία στην πραγματικότητα «βοηθά τον ουκρανικό λαό», εξήγησε ο Χόρλαν στην Washington Post.

«Πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν αυτή τη στιγμή και ο ρωσικός λαός πρέπει να το γνωρίζει αυτό, διότι αν δεν το γνωρίζει, δεν μπορεί καν να προσπαθήσει να βοηθήσει», είπε χαρακτηριστικά.

Ιστορικά, η Ρωσία ήταν αυτή που αντιμετώπιζε κατηγορίες για χάκινγκ στην Ουκρανία. Όμως, καθώς μεγάλο μέρος της χώρας οχυρώνεται στα σπίτια του ή σε καταφύγια, ο πόλεμος διαδραματίζεται όλο και περισσότερο όχι μόνο στον ουρανό και στο έδαφος, αλλά και στους φορητούς υπολογιστές και τα κινητά τηλέφωνα των κατοίκων, με μεγάλο μέρος του συντονισμού να συμβαίνει στην εφαρμογή Telegram.

Χιλιάδες άνθρωποι συμμετέχουν στις προσπάθειες και σύμφωνα με τον Χόρλαν, περίπου 2.000 χρήστες συνδέονται στην εφαρμογή του ανά πάσα στιγμή. Η κύρια πρόκληση είναι ότι πολλοί χάνουν το σήμα WiFi όταν οι σειρήνες των αεροπορικών επιδρομών τους αναγκάζουν να μεταφερθούν σε υπόγεια καταφύγια.

«Έχουμε δύο τύπους πολεμιστών», δήλωσε στην WP η Liuba Tsbulska, ουκρανή αναλύτρια και ακτιβίστρια που παρακολουθεί τη ρωσική παραπληροφόρηση εδώ και οκτώ χρόνια. «Τους στρατιώτες που μας υπερασπίζονται σωματικά και τους πολεμιστές της πληροφορίας, αυτούς που πολεμούν κατά της ρωσικής παραπληροφόρησης».

Η ακτιβίστρια είπε επίσης  ότι ο στόχος αυτών των εκστρατειών από την πλευρά της Ρωσίας, είναι να «σκορπίσουν τον πανικό, να αποθαρρύνουν την κοινωνία και να την καταρρακώσουν ψυχολογικά, ώστε να σταματήσει να υποστηρίζει τον στρατό και να παραδοθεί», είπε χαρακτηριστικά.

Η ρωσική εκστρατεία παραπληροφόρησης έχει ενταθεί από τότε που οι Ρώσοι εισέβαλαν στην Ουκρανία την περασμένη εβδομάδα. Το ίδιο όμως κάνει και η ουκρανική πλευρά. Οι εθελοντές συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τις επιθέσεις και τις απώλειες, για να ελέγξουν τα γεγονότα και να αμφισβητήσουν τη ρωσική εκδοχή τους, δημοσιεύοντας μηνύματα στο Telegram και σε άλλες ρωσικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Άλλοι εργάζονται για την εκπαίδευση του διεθνούς κοινού ή παράγουν πατριωτικό περιεχόμενο.

Κάποιοι στοχεύουν Ρώσους αξιωματικούς του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών, κατακλύζοντας με μηνύματα τα ηλεκτρονικά τους ταχυδρομεία και άλλες πλατφόρμες. Οι εθελοντές απευθύνονται στις μητέρες των Ρώσων στρατιωτών για να τις πείσουν να καλέσουν τον Πούτιν, να φέρει τους γιους τους πίσω στην πατρίδα.

Στο Χάρκοβο, μετά τις αναφορές ότι ρωσικά στρατεύματα και τεθωρακισμένα οχήματα εισέβαλαν στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας νωρίς το πρωί της Κυριακής (27/2), ένα τοπικό κανάλι στο Telegram με περισσότερους από 400.000 συνδρομητές, προέτρεψε τους ανθρώπους να συνεχίσουν να καταγράφουν τις κινήσεις του αντιπάλου, ως έναν τρόπο να βοηθήσουν τις δυνάμεις της Ουκρανίας στην περιοχή.

Σε ένα μήνυμα, το κανάλι Truha Kharkiv ζήτησε από τους πολίτες να κινηματογραφούν προσεκτικά και να στέλνουν πληροφορίες σχετικά με τις κινήσεις των ρωσικών στρατευμάτων στο κανάλι τους, καθώς είναι ζωτικής σημασίας για την άμυνα της πόλης.

Ένα άλλο μήνυμα έδινε οδηγίες στους πολίτες πώς να φτιάχνουν βόμβες μολότοφ. Βίντεο που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με Ουκρανούς να αλληλεπιδρούν με τα ρωσικά στρατεύματα σε ορισμένες πόλεις, χρησίμευσαν επίσης για να καταρρίψουν τους ισχυρισμούς της ρωσικής προπαγάνδας.

Την Κυριακή, ο ιδρυτής του Telegram Pavel Durov, προειδοποίησε τους χρήστες να εξετάζουν προσεκτικά τις πληροφορίες που διαβάζουν για την Ουκρανία στην εφαρμογή, σημειώνοντας ότι δεν έχουν τη «φυσική δυνατότητα να επαληθεύουν όλες τις αναρτήσεις στα κανάλια τους».

Αργά το πρωί της Κυριακής (27/2), μια ομάδα εδαφικής άμυνας που είχε αναπτυχθεί στο κέντρο της πόλης, σταμάτησε ένα ασθενοφόρο αφού έλαβε πληροφορίες ότι σαμποτέρ τα χρησιμοποιούσαν για να σπείρουν το χάος. Οι πολιτοφύλακες έλεγξαν το όχημα και το άφησαν να φύγει, όταν είδαν ότι μετέφερε ιατρικό προσωπικό.

Αργότερα το απόγευμα της ίδιας μέρας, ο Anton Herashchenko, σύμβουλος του υπουργείου Εσωτερικών της Ουκρανίας, δήλωσε στο κανάλι του στο Telegram ότι «μια ομάδα Τσετσένων σαμποτέρ που κινούνταν στο Κίεβο με ασθενοφόρο, μόλις πυροβολήθηκε από τους γενναίους Ουκρανούς αξιωματικούς της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών».

Όπως αναφέρει η WP, η είδηση αυτή δεν επαληθεύτηκε.

Όσον αφορά το θέμα των σαμποτέρ στο Κίεβο, η Tsbulska δήλωσε ότι πιθανόν η Ρωσία να διαδίδει παραπληροφόρηση για να προκαλέσει φόβο στους κατοίκους και να αποσπάσει την προσοχή της ουκρανικής κυβέρνησης. Υπήρξαν ρωσικής προέλευσης μηνύματα στο Telegram που δήλωναν ότι οι Τσετσένοι έρχονται να σκοτώσουν Ουκρανούς, είπε.

Είπε επίσης ότι είναι πιθανό οι απειλές να είναι πραγματικές.

Όπως αναφέρει η WP, η Ρωσία έχει ιστορικό χρήσης μη συμβατικών στρατιωτικών τακτικών, όπως η μεταμφίεση των στρατιωτών της με στολές του εχθρού, ή η αποστολή κατασκόπων και μυστικών πρακτόρων σε εχθρικά εδάφη.

«Εφαρμόζουν διαφορετικές τεχνικές και η παραπληροφόρηση είναι ένα από τα κύρια μέρη αυτού του πολέμου», είπε.

Η Λίνα, υπάλληλος σε ξενοδοχείο δήλωσε στην εφημερίδα, ότι η ρωσική εκστρατεία παραπληροφόρησης συνεχίζεται ακόμη στο Ντονέτσκ, όπου ζει ο πατέρας της. Πρόσφατα επικοινώνησε με τον γείτονα του πατέρα της για να του ζητήσει να πάει δίπλα και να ελέγξει αν είναι ασφαλής.

«Δεν υπάρχει πόλεμος. Οι Ρώσοι δεν σας πολεμούν», της είπε ο γείτονας.

Τότε η Λίνα του είπε ότι κρυβόταν στο υπόγειο για να προστατευθεί από τις αεροπορικές επιθέσεις. Αλλά εκείνος δεν την πίστεψε.

«Κι έτσι κράτησα το στόμα μου κλειστό», είπε. «Έχουμε διαφορετικές απόψεις».

ΠΗΓΗ: Washington Post

 

www.ertnews.gr

Εύη Τσιριγωτάκη