Τα “Βυζαντινά πάθη” (1968), έργο του Μιχάλη Αδάμη, ενός από τους πιο καταξιωμένους Έλληνες συνθέτες του 20ου αιώνα, ανήκουν στην κατηγορία του θρησκευτικού ορατορίου και χαρακτηρίζονται από την ιδιότυπη αισθητική τους, που συνδυάζει άριστα την ευρωπαϊκή μουσική γραφή, με το βυζαντινό ιδίωμα.
Το έργο, γραμμένο για μικτή χορωδία, χορό ψαλτών, σολίστ-ψάλτες, τάλαντο και καμπάνες, χωρίζεται σε τρεις ενότητες (προδοσία-σύλληψη-σταύρωση), το περιεχόμενο των οποίων, αντλεί ο συνθέτης, από χωρία του ευαγγελίου και ύμνους της Μεγάλης Εβδομάδας.
Η ιστόρηση των γεγονότων, που διαδραματίστηκαν και σηματοδοτούν την προδοσία, την σύλληψη, τα πάθη και την σταύρωση του Κυρίου, ερμηνεύονται με αφηγηματικό και ποιητικό λόγο, αντιφωνικά, με διαλόγους των σολίστ μεταξύ τους ή σε συνδυασμό με τις πολυφωνικές απαντήσεις-βυζαντινής υφής- της μικτής χορωδίας και τις αυθεντικές παραδοσιακές βυζαντινές μελωδικές γραμμές, του χορού των ψαλτών.
Το χαρακτηριστικό εκφωνητικό εκκλησιαστικό ιδίωμα, ο ήχος του ταλάντου και της καμπάνας, το πλούσιο και ιδιόμορφο ηχόχρωμα του ψάλτη, καθώς και ο αρμονικός πλούτος της αντιστικτικής γραφής της Δύσης, εναρμονίζονται και αντιμετωπίζονται με μια σύγχρονη ματιά που στοχεύει σε μια ολότητα του έργου με αισθητική συνέπεια – αισθητική που διασώζει και προάγει το ήθος που ανακλά η μουσική παράδοση της Ορθοδοξίας, ανασυστήνοντας τη μορφή και συμπυκνώνοντας το νόημα σε μια προσέγγιση του που το αναδεικνύει πάντα σύγχρονο.
Ηρακλής Παναγόπουλος- Βιογραφικό Σημείωμα
Ο Ηρακλής Παναγόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1973 και έκανε τα πρώτα του βήματα στη μουσική με την μητέρα του Γεωργία Παναγοπούλου, καθηγήτρια μουσικής και μαέστρο χορωδιών. Σε ηλικία επτά ετών ξεκίνησε σπουδές βιολιού, πιάνου και θεωρητικών στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Το χριστιανικό όμως οικογενειακό του περιβάλλον σύντομα τον ώθησε και στη βυζαντινή μουσική παράδοση. Έτσι, διδάχθηκε και γνώρισε, ταυτόχρονα με την Ευρωπαϊκή και τη Βυζαντινή μουσική τέχνη, δίπλα σε μεγάλους δασκάλους, όπως ο Δ. Χανδράκης (βιολί), Κ. Γριμάλδης και Χ.Σαμαράς (ανώτερα θεωρητικά), Σ.Παπούλκας (μονωδία), Α.Κοντογεωργίου και Μ.Καλδή (διεύθυνση χορωδίας) και Χ.Ταλιαδώρος (βυζαντινή μουσική).
Μετά από χρόνια σπουδών απέσπασε τα πτυχία Βιολιού, Ανώτερων θεωρητικών (αρμονίας, αντίστιξης, φυγής), Διεύθυνσης χορωδίας και τα διπλώματα Μονωδίας και Βυζαντινής μουσικής. Είναι απόφοιτος του τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με ειδίκευση στη μονωδία, καθώς και της Ανωτέρας Εκκλησιαστικής Σχολής Θεσσαλονίκης. Κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Διεύθυνση Σχολικής, Παιδικής και Νεανικής χορωδίας και υποψήφιος διδάκτορας του Ιονίου Πανεπιστημίου στο τμήμα Διεύθυνσης Χορωδίας.
Σήμερα εργάζεται ως καθηγητής μουσικής στο Αρσάκειο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, διευθύνει την μεικτή χορωδία ΟΤΕ Θεσσαλονίκης, το γυναικείο φωνητικό σύνολο «Cantus Arte» του Μακεδονικού Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης, τη γυναικεία χορωδία Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, τις παιδικές και νεανικές χορωδίες της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης και του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη, ενώ από το 1997 είναι πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγίου Παντελεήμονος Πανοράματος.
Ορόσημο στην καριέρα του αποτελούν οι διακρίσεις που απέσπασαν οι χορωδίες του: – χάλκινο μετάλλιο στο χορωδιακό φεστιβάλ Αθηνών, το 2007 – Α΄ βραβείο και τιμητικό τίτλο «χορωδία εκτός συναγωνισμού», στο πανελλήνιο χορωδιακό φεστιβάλ της Χ.Ο.Ν, στην Αθήνα, το 2010 – αργυρό μετάλλιο στο χορωδιακό φεστιβάλ «Johannes Brahms» στο Wernigerode της Γερμανίας, το 2011 – αργυρά μετάλλια στο χορωδιακό φεστιβάλ της INTERCULTUR, στην Κέρκυρα, το 2016, σε ξεχωριστές κατηγορίες παιδικών και νεανικών χορωδίών Ως σολίστ (βαρύτονος), έχει συμπράξει με το φωνητικό σύνολο του Ιονίου Πανεπιστημίου, ερμηνεύοντας το έργο «Miserere», του Gr. Allegri, σε κοντσέρτα που δόθηκαν σε καθεδρικούς ναούς της Κέρκυρας, τoυ Μπάιρόιτ και της Ρώμης.
Η Nεανική χορωδία του Δήμου Πυλαίας – Χορτιάτη ιδρύθηκε στo πλαίσιo των πολιτιστικών δραστηριοτήτων του Δήμου το 1999. Αποτελείται από 40 νεαρούς χορωδούς με αγάπη για το χορωδιακό τραγούδι και ιδιαίτερη ευαισθησία στη διάδοση και συνέχιση της βυζαντινής και παραδοσιακής μουσικής.
Στο χρονικό διάστημα από την ίδρυση της έκανε αρκετές δημόσιες εμφανίσεις και συμμετείχε με εξαιρετική επιτυχία στην Λατρευτική Εβδομάδα Δήμου Θεσσαλονίκης καθώς και στα χορωδιακά Φεστιβάλ Πανοράματος, Θεσσαλονίκης, Συκεών, Δράμας, Σκιάθου, Βόλου, Σερρών, Γουμένισσας, Γιαννιτσών, Καρπενησίου και άλλων πόλεων. Επιλέχθηκε από την χορωδία Rachmaninoff Choir (Maine, USA) στα πλαίσια περιοδείας της στην Ελλάδα, για να συμπράξει σε θρησκευτική συναυλία στην Καθολική Εκκλησία της Θεσσαλονίκης.
Έχει λάβει μέρος στο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Αθηνών όπου κατέκτησε την 1η και 3η θέση, σε διαφορετικές κατηγορίες και στο χορωδιακό φεστιβάλ της Χ.Ο.Ν. όπου απέσπασε την 1η θέση και τον τίτλο «χορωδία εκτός συναγωνισμού». Το καλοκαίρι του 2011 διακρίθηκε στον διεθνή διαγωνισμό χορωδιών στο Wernigerode της Γερμανίας κερδίζοντας το ασημένιο μετάλλιο, ενώ πρόσφατα στον διεθνή διαγωνισμό χορωδιών στην Κέρκυρα απέσπασε επίσης ασημένιο μετάλλιο.
Το ρεπερτόριο της είναι πλουσιότατο, αφού εκτός από την προσέγγιση της βυζαντινής και παραδοσιακής μουσικής, περιλαμβάνει έργα προκλασικής, κλασικής και σύγχρονης εποχής καθώς και έργα Ελλήνων συνθετών.
Παρακολουθήστε τα αποσπάσματα από το έργο του Μιχάλη Αδάμη ΕΔΏ.
ΠΗΓΗ: ΔΗΜΟΣ ΠΥΛΑΙΑΣ-ΧΟΡΤΙΑΤΗ
www.ertnews.gr
Μιχαήλ Νεκτάριος Τέγος