Πόσο απέχει η Αιτωλοακαρνανία από τη Μύκονο; Και ακόμη περισσότερο τι σχέση μπορεί να έχει ένας star όπως ο Στέφανος Τσιτσιπάς με μια επένδυση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ); Προς αποφυγή παρεξηγήσεως, ας ξεκινήσουμε από τη δεύτερη απορία… Ο νεαρός πρωταθλητής του τένις, που έχει γοητεύσει το διεθνές ακροατήριο αυτού του ευγενούς αθλήματος με το luxury περιτύλιγμα, προς το παρόν δεν έχει καμία εμπλοκή με φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα, αλλά είναι ένα από τα διαμαντάκια των Ακαδημιών Μουράτογλου. Ο ελληνογάλλος προπονητής Πατρίκ Μουράτογλου, γιός του Πάρη Μουράτογλου, δεν ακολούθησε τα βήματα του πατέρα του και προτίμησε τα γήπεδα των διεθνών διοργανώσεων από τις πράσινες επενδύσεις.
Ο πατέρας Μουράτογλου είναι ένας από τους «στρατηγικούς επενδυτές» της ελληνικής αγοράς, όντας συνέταιρος της πολυεθνικής εταιρείας Total. Πιο συγκεκριμένα, η πράσινη επένδυση των Μουράτογλου – Total ήταν μία από τις 6 «στρατηγικές επενδύσεις» που εγκρίθηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο από την αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή για να ενταχθούν στο ειδικό προνομιακό καθεστώς. Σε σχετική ανακοίνωση διαβάζω: «Εξι στρατηγικές επενδύσεις στους κλάδους του τουρισμού, του real estate – εμπορίου και της ενέργειας ενέκρινε, χθες, η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ). Οι επενδύσεις έχουν συνολικό προϋπολογισμό 1,05 δισ. ευρώ και υπολογίζεται ότι θα δημιουργήσουν 1.500 μόνιμες θέσεις εργασίας κατά τη λειτουργία τους και άνω των 3.000 θέσεων εργασίας κατά την κατασκευή τους. Οι επενδύσεις που εγκρίθηκαν και θα ενταχθούν στο καθεστώς ταχείας αδειοδότησης (fast track) είναι οι ακόλουθες: (…)
16 φωτοβολταϊκοί και αιολικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 177 MW στους Νομούς Σερρών και Βοιωτίας. Πρόκειται για έργο συνολικού προϋπολογισμού 172 εκατ. ευρώ με επενδυτικούς φορείς τις East PV ΑΕ και Notias SA, εταιρείες του γαλλικού ομίλου Total Eren SA».
Βασικοί πυλώνες
Τα projects στον κλάδο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα – αποτελούν μαζί με εκείνα των τουριστικών συγκροτημάτων, με κυρίαρχο το στοιχείο των παραθεριστικών κατοικιών, τους δύο βασικούς πυλώνες των στρατηγικών επενδύσεων στη χώρα μας αυτήν ακριβώς την περίοδο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Το μέλλον είναι ανανεώσιμο – Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς
Και αν η Μύκονος αποτελεί ένα δίχως άλλο δημοφιλή προορισμό για την ανάπτυξη ενός ιδιαίτερου τουριστικού συγκροτήματος όπως είναι το «The Mykonos Project» της κοινοπραξίας AGC Equity Partners στην τοποθεσία Καραπέτης της Ανω Μεράς Μυκόνου – για το οποίο άναψε πράσινο φως από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο και γνωμοδότησε θετικά επί του Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος -, τα χωριά της Αιτωλοακαρνανίας κάθε άλλο παρά μπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία «δημοφιλής προορισμός». Και όμως στο νέο πακέτο των προς ένταξη στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων – ένα πακέτο ύψους άνω των 500 εκατομμυρίων ευρώ μόνο για τα τουριστικά συγκροτήματα συν ένα πακέτο 1 δισ. ευρώ για τις ΑΠΕ – έρχεται και ένα project με χαρακτηριστικά ήπιας τουριστικής ανάπτυξης ολλανδικών συμφερόντων στην Αιτωλοακαρνανία.
Τον χαρακτήρα της ήπιας τουριστικής ανάπτυξης διεκδικεί με αξιώσεις – καθώς τα πάντα κρίνονται εκ του αποτελέσματος – η στρατηγική τουριστική επένδυση «The Mykonos Project» της κοινοπραξίας AGC Equity Partners (που δεν είναι άλλοι από τους άραβες επενδυτές – συμπεριλαμβανομένων δύο ισχυρών κρατικών funds από τον Κόλπο όπως εκείνα του Αμπου Ντάμπι και του Κουβέιτ, αλλά και ισχυρών οικογενειών της Μέσης Ανατολής, που ελέγχουν ως κοινοπραξία το συγκρότημα του Αστέρα της Βουλιαγμένης).
Το πακέτο των έξι
Οι έξι στρατηγικές επενδύσεις του πακέτου του περασμένου Δεκεμβρίου, σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, βρίσκονται στο στάδιο της ωρίμασης και αναμένεται να υλοποιηθούν εντός του 2021. Το πακέτο εκτός από τις πράσινες επενδύσεις της Total Eren είναι:
• Το σύνθετο τουριστικό, πολιτιστικό, συνεδριακό, ιατρικό, εμπορικό και επιχειρηματικό πάρκο στον Ελαιώνα Αττικής από την εταιρεία Νoval Property ΑΕΕΑΠ του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Εχει προϋπολογισμό 117 εκατ. ευρώ και το έργο πρόκειται να γίνει σε έκταση 73 στρεμμάτων.
• Το ξενοδοχειακό θέρετρο Costa Nopia από την εταιρεία Cretan Sun and Sea Developments ΑΕ, μέλος του ομίλου εταιρειών ΛΕΠΤΟΣ, συνολικού προϋπολογισμού 303 εκατ. ευρώ, σε συνολική έκταση 1.130 στρεμμάτων στον Κίσσαμο Χανίων. Το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει δύο ξενοδοχειακές μονάδες, παραθεριστικές κατοικίες, τουριστικό καταφύγιο σκαφών, αθλητικές εγκαταστάσεις, γήπεδο γκολφ.
• Το ξενοδοχειακό θέρετρο Cape Tholos της Ανώνυμης Εταιρείας Τουριστικών Επιχειρήσεων – ΤΕΑΒ ΑΕ με τον διακριτικό τίτλο Maris Hotels SA, του ομίλου Μεταξά, συνολικού προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για επενδυτικό σχέδιο σε συνολική έκταση 1.400 στρ. στην περιοχή Θόλος Καβουσίου, στο Λασίθι, που περιλαμβάνει την κατασκευή ενός παραθεριστικού – τουριστικού χωριού, ενός σύνθετου τουριστικού καταλύματος και δύο ξενοδοχειακών μονάδων και τουριστικού καταφυγίου.
• Φωτοβολταϊκοί σταθμοί συνολικής ισχύος 284 MW σε 12 περιοχές της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδας από την εταιρεία Consortium Solar Power Systems SA. Πρόκειται για επένδυση 214 εκατ. ευρώ.
• Εμπορικό κέντρο και κέντρο αναψυχής στη Μεταμόρφωση Αττικής από την εταιρεία Panita Ltd., συνολικού προϋπολογισμού 93,5 εκατ. ευρώ.
Από την εξέταση των επενδυτικών projects, ιδιαίτερα στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, προκύπτει ένα πολύ ξεχωριστής σημασίας στοιχείο. Πέραν των Γάλλων της Total Eren, και οι Βρετανοί της Solarcentury – η μεγαλύτερη εταιρεία ηλιακής ενέργειας στο Ηνωμένο Βασίλειο και μια από τις ηγέτιδες δυνάμεις του κλάδου στον κόσμο – έχουν επιλέξει να επενδύσουν στην Ελλάδα. Η Solarcentury προωθεί την επένδυση των 214 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή και λειτουργία φωτοβολταϊκών πάρκων που βρισκόταν για χρόνια καταχωνιασμένη στα συρτάρια των υπηρεσιών. Οι δύο ευρωπαϊκές εταιρείες – πέραν του μεγέθους και της επιρροής τους – διακρίνονται για την εταιρική υπευθυνότητά τους αλλά και την προσήλωση στην πράσινες επενδύσεις.
Εμπιστοσύνη ξένων κεφαλαίων
Συνολικά, οι επενδύσεις Γάλλων και Βρετανών στο πακέτο του περασμένου Δεκεμβρίου φθάνουν τα 386 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πολλαπλασιαστικό τους αποτέλεσμα θα υπερβεί κάθε προσδοκία στην άνυδρη από επενδύσεις ελληνική ενδοχώρα. Αλλά δεν είναι μόνο οι μεγάλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ενέργειας που θεωρούν την Ελλάδα ως προνομιακό τόπο – και λόγω του προνομιακού καθεστώτος των στρατηγικών επενδύσεων – για να φέρουν κεφάλαια για projects, αλλά και οι Αραβες. Μάλιστα, σύμφωνα με διαθέσιμες πληροφορίες από την αγορά, εκτιμάται ότι πολύ σύντομα θα είναι έτοιμη η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών όρων για την επένδυση των 200 εκατομμυρίων ευρώ της σαουδαραβικής RSR στη Κάρυστο της Εύβοιας.
Αλλά γιατί έρχονται οι επενδυτές στην Ελλάδα και φέρνουν τα κεφάλαιά τους – ειδικά σε τομείς όπως οι ΑΠΕ και τα τουριστικά συγκροτήματα με έμφαση στην παραθεριστική κατοικία; Η απάντηση είναι σε πρώτο επίπεδο σχετικά απλή και εύκολη: Η εγκαθίδρυση ενός προνομιακού καθεστώτος για την υποδοχή στρατηγικών επενδύσεων έχει μεταθέσει την ευθύνη στο υψηλότερο δυνατό διοικητικά επίπεδο, ενώ έχει απαλλάξει τους επενδυτές από το δυσβάστακτο φορτίο της γραφειοκρατίας μειώνοντας τον χρόνο και τις άσκοπες… δαπάνες. Τα πάντα περνούν από το μικροσκόπιο της διαφάνειας και της λογοδοσίας, ενώ η παρουσία και η συμβολή του Συμβουλίου της Επικρατείας εγγυάται το αδιάβλητο της όλης διαδικασίας. Ο λαβύρινθος των περασμένων δεκαετιών που κατέληγε σε γολγοθά για επενδυτές και επενδύσεις δεν υπάρχει πλέον στον χάρτη της δημόσιας διοίκησης. Βεβαίως, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος προκειμένου αντιλήψεις, συμπεριφορές και νοοτροπίες να έρθουν να συγκροτήσουν ένα πλαίσιο φιλικό προς τις επενδύσεις που αξίζουν να υποστηριχθούν και να προωθηθούν για υλοποίηση στη χώρα μας.
Κυβερνητικές προτεραιότητες
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων είχε επισημάνει και τα εξής: «Οι προτεραιότητες είναι ξεκάθαρες (…) (για) να αυξήσουμε σημαντικά τη συμμετοχή των επενδύσεων ξένων και εγχώριων στο αναπτυξιακό μας μείγμα. Να βελτιώσουμε περαιτέρω το επιχειρηματικό περιβάλλον, κάτι το οποίο θα πρέπει πια να αποτυπωθεί και στον κατάλογο των business της Παγκόσμιας Τράπεζας, να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, ειδικά αυτά τα οποία αναφέρονται στην ανταγωνιστικότητα, στην επιχειρηματικότητα, στην καινοτομία, να οικοδομήσουμε, να ολοκληρώσουμε και να δρομολογήσουμε τη λειτουργία της Αναπτυξιακής Τράπεζας ως ένα συνολικό εργαλείο χρηματοδότησης κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Να προχωρήσουμε κατά προτεραιότητα σημαντικά έργα ΣΔΙΤ, να ολοκληρώσουμε τις δράσεις που ήδη έχουμε σχεδιάσει στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, οπότε, καθώς η Ελλάδα ετοιμάζεται να κάνει το μεγάλο άλμα προς το μέλλον για να αποπνέει αισιοδοξία στο διεθνές στερέωμα, το 2020 θα πρέπει να αποδειχθεί κομβική χρονιά και στον τομέα της ανάπτυξης και των επενδύσεων».
Ολα αυτά πριν από την καραντίνα. Σήμερα, επιστρέφοντας βήμα προς βήμα σε μια νέα κανονικότητα, πρέπει να ξανασυνδέσουμε το νήμα των προτεραιοτήτων. Ο χαμένος χρόνος πρέπει να κερδηθεί και μαζί του το μεγάλο στοίχημα των επενδύσεων και της ανάπτυξης.