Δεκαετιών λάθη και παθογένειες στην κουλτούρα διαχείρισης των κρατικών επιχειρήσεων, κυρίως, από πολιτικές επιλογές, βρίσκει μπροστά της και η παρούσα κυβέρνηση που κληρονομεί τις δύσκολες υποθέσεις ΕΛΒΟ, ΕΑΒ, Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και ΛΑΡΚΟ.
Η ακόμα μία διάσωση προκαλεί déjà vu “οράματα”, ενώ η “αιμορραγία” που προκαλούν στους φορολογούμενους ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας την Τετάρτη στη Βουλή παρουσίασε στοιχεία, κάνοντας απολογισμό και καταγραφή της κατάστασης τους, μιλώντας για τέσσερις “δύσκολες υποθέσεις” για τις οποίες “η κυβέρνηση τολμά να σταθεί δίπλα και να αντιμετωπίσει τα προβλήματα με ρεαλισμό και ευαισθησία για τους εργαζόμενους”.
ΕΛΒΟ
Από το 2014 τελεί σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης, όπου στις 24.4.2017 έγινε πλειοδοτικός διαγωνισμός. Ακυρώθηκε καθώς οι φάκελοι ενδιαφερομένων δεν πληρούσαν τους όρους προκήρυξης. Λίγους μήνες μετά την 1.8.2017 έγινε επαναληπτικός διαγωνισμός χωρίς προσφορές. Ακολούθως έγινε πρόσκληση ελεύθερης διαπραγμάτευσης, στις 14.2.2019, όπου τέθηκαν τότε σε γνώση ενδιαφερομένων: σύμβαση μετακίνησης ακινήτων, σύμβαση μίσθωσης κινητών και σύμβαση συμμετοχής Δημοσίου.
Οι ενδιαφερόμενοι αιτήθηκαν παράταση και ο εκκαθαριστής προέβη στην ακύρωση διαγωνισμού. Εντός των επόμενων εβδομάδων αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία ελεύθερης διαπραγμάτευσης, ενώ τα τελικά κείμενα θα δημοσιοποιηθούν το επόμενο διάστημα. Υπάρχουν 2 συνοδευτικά κείμενα για τη μεταβίβαση ακινήτων και συμφωνία συμμετοχής Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο του τελικού πλειοδότη όπου προβλέπεται συμμετοχή 21%.
ΕΑΒ
Η εταιρεία εμφανίζει απλήρωτες υποχρεώσεις πάνω 50 εκατ. ευρώ και τα ταμειακά διαθέσιμα 2,6 εκατ ευρώ. Από τις εκθέσεις ελέγχων ανεξάρτητων ορκωτών λογιστών για έτη 2015-18 προκύπτει ότι το σύνολο ιδίων κεφαλαίων είναι αρνητικό και υπάρχει περίπτωση η εταιρεία να μην εκπληρώσει ούτε τις συμβατικές υποχρεώσεις.Τελεί υπό τον κίνδυνο για παύση πληρωμών από το περασμένο Σεπτέμβριο.
Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών από το καλοκαίρι του 2019 έλαβε διοικητικές και νομοθετικές πρωτοβουλίες, εσωτερικός ελεγκτής, εγκρίθηκαν εταιρικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις, πρωτοβουλίες για ρευστότητα με εκπλήρωση υποχρεώσεων ΥΠΕΘΑ, νομοθετική διάταξη για αναβάθμιση μαχητικών αεροσκαφών F16, ψηφίστηκε διάταξη προσλήψεων προσωπικού, επεξεργαζόμαστε πλέγμα διατάξεων για τελωνειακές εκκρεμότητες, επεξεργαζόμαστε εξαίρεση ΕΑΒ από κινητικότητα, τοποθετήθηκε νέα διοίκηση
Ναυπηγεία Σκαραμαγκά
Από τον παρελθόν είχαν κηρυχθεί παράνομες επιχορηγήσεις από δημόσιο 700 εκατ. ευρώ, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προσφύγει στο ευρωπαϊκό δικαστήριο, όπου έχει εκδοθεί καταδικαστική απόφαση. Στις 12.10.2017 κατατέθηκε από το δημόσιο αίτηση για καθεστώς ειδικής διαχείρισης της εταιρείας.
Επιβλήθηκε στην Ελλάδα πρόστιμο 10 εκατ. ευρώ από το ευρωπαϊκό δικαστήριο και ποινή 7,3 εκατ ευρώ ανά εξάμηνο για συμμόρφωση με την απόφαση. Απαιτείται να εκποιηθεί το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεωρήσει ότι ικανοποιήθηκε η δικαστική απόφαση. Ο Ειδικός εκκαθαριστής επί προηγούμενης κυβέρνησης έχει ήδη εκποιήσει μέρος περιουσίας.
Στο προσεχές διάστημα θα υπάρξει προκήρυξη διαγωνισμού από τον εκκαθαριστή για εναπομείναντα περιουσιακά στοιχεία που έχουν χαρακτηριστεί ως στρατιωτικά . Αν ο διαγωνισμός καταστεί άκυρος ο εκκαθαριστής θα κηρύξει πτώχευση της εταιρείας.
ΛΑΡΚΟ
Ακόμα και διαγραφούν όλα τα χρέη κάθε μήνα θα μπαίνει μέσα, έχει μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα, ενώ κατά την τριετία 2015 – 2018 συγκέντρωσε σωρευτικές ζημιές 148 εκατ ευρώ. Το 2019 εκτιμάται πως ήταν η η χειρότερη κατάσταση, αφού παρουσιάζει χρέη προς τρίτους πάνω από 600 εκατ ευρώ, με το μεγαλύτερο μέρος να είναι στην ΔΕΗ . Το χρέος στην ΔΕΗ το 2012 ήταν 145 εκατ. ευρώ και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το παρέδωσε πάνω από 300 εκατ ευρώ.
Η ΛΑΡΚΟ έκανε συμφωνία με την ΔΕΗ την οποία όμως δεν εφαρμόζει, με τη δημόσια εταιρεία ηλεκτρισμού να στέλνει εξώδικο γνωστοποιώντας ότι θα διακόψει την παροχή ρεύματος στις 17 Σεπτεμβρίου αν συνεχιστεί η κατάσταση. Τη Τρίτη, η ΔΕΗ εξαιτίας της τροπολογίας του υπουργείου Οικονομικών -και με την προϋπόθεση της πληρωμής μηνιαίων υποχρεώσεων- έδωσε παράταση. Επίσης, η εταιρεία καλείται να επιστρέψει 160,6 εκατ ευρώ στο Δημόσιο.
Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ώστε ο νέος επενδυτής να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό της εξόρυξης και παραγωγής και η προστασία εργαζόμενων. Δίνονται 35 εκατ. ευρώ για την λειτουργία ειδικού εκκαθαριστή και για να αποφευχθεί η άτακτη χρεοκοπία. Το ποσό θα διατεθεί για πληρωμή ΔΕΗ, πληρωμή καυσίμων, εργολάβων, μισθοδοσία , εισφορές κα.
Με την τροπολογία καθορίζονται καθήκοντα εκκαθαριστή για καταγραφή περιουσιακών στοιχείων και για προβλέψεις. Υποχρεούται να μειώσει μισθολογικό κόστος μεσοσταθμικά 25%. Προβλέπεται ολοκλήρωση της διαδικασίας το ταχύτατο δυνατόν εντός 12 μηνών με δυνατότητα μόνο μιας 6μηνης παράτασης.