«Σε μια χρονιά ρεκόρ για τις παγκόσμιες αγορές ομολόγων, η Ελλάδα ξεχωρίζει» σημειώνει δημοσίευμα των Financial Times.
Το δημοσίευμα τιτλοφορείται: «Η Ελλάδα αναρρώνει, ενώ συνεχίζεται η αναδιάρθρωση χρέους».
H οικονομική εφημερίδα αναφέρεται στην κατάσταση των προηγούμενων χρόνων, όπως το 2012, όταν οι επενδυτές αποφάσισαν ότι το χρέος της χώρας ήταν πλέον εκτός ελέγχου και αρνούνταν να δανείσουν την Αθήνα με οποιοδήποτε κόστος.
Το ράλι των ελληνικών ομολόγων
Τώρα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά: μετά από ένα ράλι που έχει ζαλίσει πολλούς παρατηρητές, οι επενδυτές πληρώνουν την Ελλάδα για να δανειστούν βραχυπρόθεσμους τίτλους χρέους.
Οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων κινούνται στο 1,2% – πολύ χαμηλότερα από το αντίστοιχο κόστος δανεισμού ακόμα και για την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Και μέσα σε μια ευρωζώνη με χαμηλά ή αρνητικά επιτόκια, η Ελλάδα δεν εμφανίζεται πλέον ως το πιο επικίνδυνο στοίχημα: την εβδομάδα που πέρασε οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων υποχώρησαν κάτω από τα ιταλικά για πρώτη φορά από το 2008.
Η αποκατάσταση των συνθηκών δανεισμού από τις αγορές οφείλεται κατά πολύ στη σταδιακή εξυγίανση της οικονομίας μετά από μια βίαιη πτώση, καθώς και την πολιτική εξομάλυνση που έχει οδηγήσει στην απομάκρυνση του σεναρίου εξόδου από την ευρωζώνη.
Βοήθησαν και οι συνθήκες στη διεθνή οικονομία
Αλλά η συγκυρία από το εξωτερικό, επισημαίνει το δημοσίευμα, ήταν ακόμα πιο ισχυρή. Οι πολύ χαμηλές αποδόσεις παγκοσμίως οδήγησαν τους επενδυτές σε όλο και πιο επικίνδυνες αγορές. Έτσι, ο χείμαρρος ρευστού χρήματος στη μικρή αγορά ομολόγων της Ελλάδας έχει συμπιέσει τις αποδόσεις σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ.
«Μετά από αρκετά προγράμματα διάσωσης που διήρκεσαν αρκετά χρόνια και μια πολύ οδυνηρή αναδιάρθρωση της αγοράς, θεωρήσαμε ότι οι κανόνες του παιχνιδιού είχαν αλλάξει», δήλωσε ο Κιθ Νεΐ της γαλλικής εταιρείας διαχείρισης χαρτοφυλακίου Carmignac Gestion, η οποία αγόρασε ελληνικά ομόλογα στην πρώτη έξοδο της χώρας στις αγορές εντός κρίσης, το 2014.
«Από την ώρα που η μεγάλη πλειοψηφία των υποχρεώσεων πέρασε στο δημόσιο τομέα… θεωρήσαμε ότι οποιαδήποτε μελλοντική αναδιάρθρωση δεν θα αφορούσε στον ιδιωτικό τομέα».
Η Carmignac κράτησε τα ομόλογα όταν οι αποδόσεις εκτινάχθηκαν το 2015, καθώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ οδηγούσε την Ελλάδα κοντά σε έξοδο από το ευρώ, και αγοράζει νέους τίτλους έκτοτε. Πλέον είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος ιδιώτης επενδυτής σε ελληνικά ομόλογα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg.
Ο Νεΐ σημειώνει ότι η επενδυτική του θέση δεν έχει αλλάξει. «Εχουμε μια μακροπρόθεσμη στάση διακράτησης και θεωρούμε ότι υπάρχει περιθώριο περαιτέρω ανόδου από τα τρέχοντα επίπεδα», τονίζει.
Οι Financial Τimes προσθέτουν ότι η πρόσφατη αναβάθμιση στην κατηγορία BB- από την S&P έδωσε ελπίδες για μια ενδεχόμενη πορεία προς την επενδυτική βαθμίδα, η οποία θα έδινε τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αγοράζει ελληνικά ομόλογα βάσει του πρόσφατα ανανεωμένου προγράμματος κινήτρων.
«Τρελά» κέρδη για όσους είχαν επενδύσει κατά τα χρόνια της κρίσης
Η κίνηση των ελληνικών ομολόγων έχει αποφέρει υψηλά κέρδη στους επενδυτές. Ενδεχόμενη αγορά και διακράτηση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου από τον Απρίλιο του 2014 οδηγεί σήμερα σε συνολική απόδοση 87%. Οποιος ήταν αρκετά τυχερός ή τολμηρός ώστε να τοποθετηθεί στο ζενίθ της ελληνικής κρίσης του 2015, έχει υπερτριπλασιάσει τα κεφάλαιά του.
Κάποιοι τα έχουν πάει ακόμη καλύτερα. Ο Αχιλλέας Ρίσβας είναι ιδρυτής του hedge fund Dromeus Capital, που αγόρασε ελληνικά ομόλογα έναντι περίπου 20 σεντς στο δολάριο, τον Ιούνιο του 2012, μετά τις εκλογές στη χώρα. «Όλοι νόμιζαν ότι ήμασταν τρελοί», υπογραμμίζει.
Εχοντας κρατήσει τους τίτλους, πλέον έχει βγάλει τέσσερις φορές τα κεφάλαιά του από τη συναλλαγή. Ωστόσο, μειώνει τη θέση του τον τελευταίο χρόνο. «Οι αποδόσεις δεν αντανακλούν τα ρίσκα», σημειώνει.
Ένα από αυτά τα ρίσκα είναι το ύψος του ελληνικού χρέους, στα 359 δισ. ευρώ ή στο 180% του ΑΕΠ. Ωστόσο, μόλις 67 δισ. ευρώ βρίσκονται στα χέρια επενδυτών – το μεγαλύτερο μέρος του είναι μακροχρόνια δάνεια από την ΕΕ και το ΔΝΤ, με πολύ ευνοϊκά επιτόκια.
Η Ιταλία, με χρέος στο 134% του ΑΕΠ, καλείται να το αναχρηματοδοτεί συνεχώς στο σύνολό του από τις αγορές ομολόγων.
«Στην περίπτωση της Ελλάδας, δεν έχει νόημα να εξετάζει κανείς τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ –δεν είναι σαφές αν σημαίνει πολλά», αναφέρει ο Chris Jeffery της Legal & General Investment Management, η οποία τοποθετείται σε ελληνικά ομόλογα. Τα ιταλικά ομόλογα από την άλλη, έχουν ένα μόνιμο ρίσκο αναχρηματοδότησης, προσθέτει.
Αλλάζει η ποιότητα των επενδυτών
Καθώς τα ελληνικά ομόλογα «τρέχουν», αλλάζει και η ποιότητα των επενδυτών. Τον Απρίλιο του 2014, το 30% των νέων τίτλων είχαν αγοραστεί από hedge funds, σύμφωνα με τον Lee Cumbes, επικεφαλής κρατικών ομολόγων στη Barclays.
Εφέτος, τα hedge funds έχουν αγοράσει μόλις το 5% των ελληνικών τίτλων, με την μεγάλη πλειονότητα της προσφοράς να καλύπτεται από πιο συντηρητικούς διαχειριστές.
Ωστόσο, ακόμη και σε έναν κόσμο όπου χρέος άνω των 12,5 τρισ. δολαρίων διαπραγματεύεται με αρνητικά επιτόκια, κάποιοι είναι σκεπτικοί με την προφανή μεταμόρφωση της Ελλάδας σε μια «φυσιολογική» αγορά ομολόγων.
«Δεν έχω κανένα ενδιαφέρον τώρα, με αυτές τις αποδόσεις και αυτά τα spreads», δηλώνει ο Graham Neilson, επικεφαλής επενδύσεων στην λονδρέζικη Fulcrum Asset Management. «Στο 20% κανείς δεν τα ακουμπούσε και τώρα φωνάζουν ‘αγοράστε’ στο 1,2%; Όχι, ευχαριστώ».