Το 19-37% των εφήβων ηλικίας 14 έως και 16 ετών πάσχει από διατροφικές διαταραχές, σύμφωνα με πρόσφατη βρετανική μελέτη (Micali et.al., 2015). Το αντίστοιχο παγκόσμιο ποσοστό, δε, αγγίζει το 21% (Hammerle et al., 2016).
Οι τελευταίες επιδημιολογικές έρευνες στο σύνολό τους καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: Ο κίνδυνος εμφάνισης διατροφικών διαταραχών κατά τη διάρκεια της εφηβείας είναι μεγάλος. Συνεπώς, επιβεβλημένη κρίνεται η άμεση κινητοποίηση της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας για εξεύρεση αποτελεσματικότερων και λιγότερο χρονοβόρων θεραπειών για μια νόσο με πολύ υψηλά ποσοστά θνητότητας.
Στην Ελλάδα, δυστυχώς, η έλλειψη επιδημιολογικών ερευνών καθιστά ανέφικτη την αξιολόγηση του επιπολασμού της νόσου στον εφηβικό πληθυσμό. Παρ’ όλα αυτά, είναι ενδεικτικά τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών: Από τον Σεπτέμβριο του 2018 έως και σήμερα, οι ειδικοί του κέντρου έχουν καταγράψει μια αύξηση 88% στα αιτήματα βοήθειας από οικογένειες εφήβων που νοσούν.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω δεδομένα και με αίσθημα ευθύνης, το Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών θα δημιουργήσει μια πρότυπη, εξειδικευμένη μονάδα παιδιών και εφήβων για την άμεση αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών.
Γι’ αυτό τον σκοπό, η διευθύντρια Δρ. Μαρία Τσιάκα και η συνεργάτιδα του Κέντρου Αγγελική Ζορμπαλά ταξίδεψαν στις αρχές Σεπτεμβρίου στο Σικάγο, συγκεκριμένα στο Institute of Training for Child and Adolescent Eating Disorders. Ανάμεσα σε ειδικούς από όλο τον κόσμο-οι μόνες Ελληνίδες που αντιστάθηκαν στο brain drain-παρακολούθησαν το πρώτο επίπεδο εκπαίδευσης στο Family Based Treatment (FBT) από τον πρωτεργάτη της συγκεκριμένης θεραπευτικής μεθόδου, Dr Daniel Le Grange, καθηγητή ψυχιατρικής των πανεπιστημίων της Καλιφόρνια και του Σικάγο.
Τι είναι το Family Based Treatment
Πρόκειται για την πρώτη ενδεδειγμένη επιστημονική θεραπεία διατροφικών διαταραχών για παιδιά και εφήβους. Βασίζεται σ’ ένα πρωτόκολλο 20-25 συνεδριών, το οποίο είναι κατάλληλο για ασθενείς που νοσούν από ανορεξία ή βουλιμία για λιγότερο από 3 χρόνια και δεν χρίζουν εσωτερικής νοσηλείας. Ο βασικός στόχος του είναι η άμεση αποκατάσταση της υγείας των εφήβων με την υποστήριξη των γονέων τους.
Η θεραπεία επικεντρώνεται στην ταχεία αποκατάσταση της σωματικής υγείας και ενορχηστρώνεται από τους γονείς, οι οποίοι ύστερα από εκπαίδευση παίρνουν τον απόλυτο έλεγχο της σίτισης και διατροφής. Αυτό συμβαίνει γιατί, λόγω της φύσης της νόσου, ο ασθενής αδυνατεί να αξιολογήσει και να αποφασίσει για την διατροφή του. Οι γονείς έχουν την απόλυτη ευθύνη να αποφασίζουν για το τι θα τρώει το παιδί τους, την ποσότητα που θα καταναλώνει, επίσης εποπτεύουν όλα τα γεύματα και περιορίζουν τη φυσική δραστηριότητα (γυμναστική). Κάνουν, δηλαδή, ό,τι θα συνέβαινε σε μια μονάδα εσωτερικής νοσηλείας.
Ο κύριος στόχος της θεραπείας FBT, ωστόσο, είναι να βοηθήσει τους ασθενείς να ανακάμψουν μέσα στο καθημερινό τους περιβάλλον με την υποστήριξη των γύρω τους αντί να τους αποκόπτει από τους γονείς τους στέλνοντάς τους σ’ ένα νοσοκομειακό θεραπευτικό πρόγραμμα.
Tι δείχνουν οι έρευνες για την αποτελεσματικότητα του FBT
Οι μελέτες των τελευταίων 20 ετών αποδεικνύουν ότι σε 20-25 συνεδρίες το 90-95% των ασθενών έχει πλήρη αποκατάσταση στο βάρος του και άρση των συμπτωμάτων της διατροφικής διαταραχής.
Για πρώτη φορά στη χώρα μας
Η ομάδα του Ελληνικού Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών θα έχει την τιμή να ολοκληρώσει την εκπαίδευση στο Family Based Treatment από την διεθνούς φήμης εκπαιδεύτρια και επίκουρη καθηγήτρια του University of Calgary του Καναδά, Gina Dimitropoulos, η οποία μάλιστα θα έρθει στην Ελλάδα έπειτα από πρόσκληση της Δρ. Τσιάκα.
Στόχος, η άμεση εφαρμογή του πρωτοκόλλου θεραπείας στις οικογένειες παιδιών και εφήβων από όλη την επικράτεια, καθώς έπειτα από την εκπαίδευση οι γονείς έχουν όλα τα εργαλεία για να βοηθήσουν τα παιδιά τους στο σπίτι.
Δρ. Μαρία Τσιάκα:
Πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών και διδάκτωρ στο Τμήμα Ψυχολογικής Ιατρικής και Ψυχιατρικής του Institute of Psychiatry, King’s College London. Οικογενειακή θεραπεύτρια, εξειδικευμένη στις διατροφικές διαταραχές. Επίσης, είναι μέλος διαφόρων Συλλόγων και Οργανισμών, όπως EFTA (European Family Therapy Association), ECED (European Council on Eating Disorders), AED (Academy of Eating Disorders), IAEAP (International Association for Eating Disorders Professionals).