Με εντεινόμενη ανησυχία παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα τα τεκταινόμενα στην περιοχή του Περσικού Κόλπου μετά τις προχθεσινές επιθέσεις με drones σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας, για τις οποίες Ουάσινγκτον και Ριάντ «δείχνουν» το Ιράν. Η κυβέρνηση της Τεχεράνης απορρίπτει τις κατηγορίες, ενώ αυτοσυγκράτηση συνιστούν Μόσχα και Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι εξελίξεις έβαλαν φωτιά στην αγορά ενέργειας με το πετρέλαιο να καταγράφει τη μεγαλύτερη σε ποσοστό ημερήσια άνοδο από την εποχή της εισβολής στο Κουβέιτ. Η τιμή του αργού έχει διαμορφωθεί στα 60,71 δολάρια το βαρέλι και το μπρεντ στα 67,18.
Ο ρόλος της Τεχεράνης στον πυρήνα της αντιπαράθεσης
Η ένταση μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης χτυπά «κόκκινο». «Υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι γνωρίζουμε τον ένοχο, είμαστε έτοιμοι και οπλισμένοι ανάλογα με την επιβεβαίωση, αλλά περιμένουμε το Βασίλειο να μας πει ποιος πιστεύει ότι είναι ο ένοχος της επίθεσης και αναλόγως θα δράσουμε!» ανέφερε σε tweet o Ντόναλντ Τραμπ αφήνοντας να εννοηθεί πως οι Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι έτοιμες ακόμη και για ανάληψη στρατιωτικής δράσης.
Την ευθύνη για τις επιθέσεις ανέλαβαν οι αντάρτες Χούτι στην Υεμένη, όμως οι ΗΠΑ δηλώνουν ότι δεν έχουν αποδείξεις ότι προήλθε από το έδαφος της Υεμένης.
Ο εκπρόσωπος του υπό σαουδαραβική ηγεσία στρατιωτικού συνασπισμού που πολεμά εναντίον των Χούτι, ανακοίνωσε ότι τα προκαταρκτικά ευρήματα της έρευνας δείχνουν πως για τις επιθέσεις χρησιμοποιήθηκαν ιρανικά όπλα.
Από την πλευρά του, ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών στην Υεμένη, Μάρτιν Γκρίφιθς, δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως δεν είναι «απολύτως σαφές» ποιος βρίσκεται πίσω από την επίθεση αλλά πρόσθεσε πως αυτή αύξησε τις πιθανότητες μιας περιφερειακής σύγκρουσης.
Αξιωματούχοι των Ηνωμένων Πολιτειών τονίζουν πως έχουν στοιχεία για την εμπλοκή της Τεχεράνης και έδωσαν δορυφορικές εικόνες από το σημείο της επίθεσης.
Η μόνιμη αντιπρόσωπος της Βρετανίας στα Ηνωμένα Έθνη Κάρεν Πιρς δήλωσε ότι συνεχίζεται η έρευνα για το τι συνέβη και ποιος είναι υπεύθυνος. «Όταν αυτό καθοριστεί θα συζητήσουμε με τους εταίρους μας πώς θα προχωρήσουμε με υπεύθυνο τρόπο», είπε.
Η Ισλαμική Δημοκρατία χαρακτήρισε παράλογες και απαράδεκτες τις κατηγορίες και απέκλεισε κάθε πιθανότητα συνάντησης του Αμερικανού προέδρου με τον Χασάν Ροχανί, ενώ κατάσχεσε ένα πλοίο στον Κόλπο ως ύποπτο για τη λαθρεμπόριο 250.000 λίτρων πετρελαίου ντίζελ στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Ο Τραμπ επανήλθε με νέο tweet: «Θυμηθείτε όταν το Ιράν κατέρριψε ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος λέγοντας εν γνώσει του πως ήταν στον ‘εναέριο χώρο’ του όταν, στην πραγματικότητα, δεν ήταν καθόλου κοντά. Επέμειναν σθεναρά σε αυτή την ιστορία ξέροντας ότι ήταν ένα πολύ μεγάλο ψέμα. Τώρα λένε ότι δεν είχαν καμία σχέση με την επίθεση στη Σαουδική Αραβία. Θα δούμε;» έγραψε.
Για άλλη μια φορά, ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος βρίσκεται αντιμέτωπος με το δίλημμα που διατρέχει όλη τη θητεία του: από τη μία, θέλει να προβάλει (με τη βοήθεια και των επιθετικών αναρτήσεών του στο Twitter), την εικόνα ενός ισχυρού προέδρου και από την άλλη επιθυμεί –όπως έχει επαναλάβει άπειρες φορές από την προεκλογική εκστρατεία του και μετά– να γυρίσει σελίδα στην αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή στη Μέση Ανατολή, που κατά την άποψή του είναι υπερβολικά ακριβή.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ εξέφρασε την ανησυχία του και κατηγόρησε την Τεχεράνη ότι «αποσταθεροποιεί όλη τη Μέση Ανατολή».
Καταδικάζοντας τις επιθέσεις η ΕΕ ζήτησε από όλους να δείξουν αυτοσυγκράτηση, ενώ η Ρωσία κάλεσε όλες τις πλευρές να μην βγάζουν βιαστικά συμπεράσματ
Το εύφλεκτο γεωπολιτικό παζλ στην περιοχή του Περσικού
Πίσω από το περιστατικό που απειλεί να πυροδοτήσει νέα παγκόσμια ενεργειακή κρίση κρύβεται η έχθρα των δύο μεγαλύτερων χωρών της Μέσης Ανατολής, της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν.
Κερδισμένοι και χαμένοι από την εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου
Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαβεβαιώνουν πως εάν χρειαστεί θα κάνουν χρήση των αποθεμάτων πετρελαίου, αν και αυτό μέχρι στιγμής δεν έχει κριθεί απαραίτητο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε ότι «θα βοηθήσει» τους συμμάχους της Αμερικής.
«Επειδή τα έχουμε καταφέρει τόσο καλά με την ενέργεια τα τελευταία χρόνια (ευχαριστούμε κ. Πρόεδρε), είμαστε εξαγωγέας ενέργειας και πλέον είμαστε ο νούμερο ένα παραγωγός στον κόσμο», έγραψε σε ανάρτησή του στο Twitter.
«Δεν χρειαζόμαστε το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Μέσης Ανατολής και στην πραγματικότητα έχουμε ελάχιστα τάνκερ εκεί κάτω, όμως θα βοηθήσουμε τους συμμάχους μας», συνέχισε.
Οι τιμές «δεν αυξήθηκαν πάρα πολύ και έχουμε τα στρατηγικά αποθέματα, που είναι τεράστια, και μπορούμε να αποδεσμεύσουμε ένα μέρος τους», είπε ο σήμερα μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, κατά τη συνάντηση που είχε με τον πρίγκιπα διάδοχο του Μπαχρέιν, Σαλμάν μπιν Χαμάντ αλ Χαλίφα. «Και οι άλλες χώρες (…) μπορούν να γίνουν λίγο πιο γενναιόδωρες με το πετρέλαιο, και θα την ρίξουμε» την τιμή, πρόσθεσε. «Δεν αποτελεί πρόβλημα», διαβεβαίωσε ο Τραμπ.
Οι ΗΠΑ είναι η πρώτη χώρα παραγωγός αργού στον κόσμο (12,4 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία).
Η Σαουδική Αραβία είναι ο πρώτος εξαγωγέας στον κόσμο και διεκδικεί, μαζί με τη Ρωσία τη δεύτερη θέση όσον αφορά τον όγκο παραγωγής, έτσι οι ΗΠΑ μπορεί να επωφεληθούν από αυτήν την επίθεση εναντίον του πετρελαϊκού κολοσσού της Σ. Αραβίας, χάρη στη δική τους παραγωγή, που έχει ενισχυθεί και από την μαζική εξόρυξη σχιστολιθικού πετρελαίου.
Η Κίνα, που έχει ήδη εμπλακεί σε έναν εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ, εκτιμάται ότι θα πληγεί επειδή η ενεργοβόρα οικονομία της εξαρτάται κατά πολύ από τις τιμές του πετρελαίου.
Η Ρωσία, που είναι μεταξύ εκείνων που δηλώνουν σε ετοιμότητα να αναπληρώσουν το κενό, εφόσον χρειαστεί, κατά συνέπεια αναμένεται να επωφεληθεί βραχυπρόθεσμα, σημειώνουν αναλυτές.
Πολλά φυσικά θα εξαρτηθούν και από το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί η Σαουδική Αραβία για να αποκαταστήσει τις ζημιές και να επαναφέρει την παραγωγή της στα προηγούμενα επίπεδα
Το μόνο σίγουρο είναι πως οι μεγάλοι χαμένοι θα είναι οι καταναλωτές που αναμένεται να δουν άμεσα τις πρώτες αυξήσεις.
Πηγή ΕΡΤ, ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, AFP Βιντεο Κονταξή Ζέτα, Π. Γκόνος
www.ert.gr
Κων/να Βαλαούρα