Μυκήνες και Τίρυνθα | Βαδίζοντας στα χνάρια του Μύθου

Αναπαράσταση των Μυκηνών κατά την αρχαιότητα, 19ος αιώνας

Η πελοποννησιακή γη φιλοξενεί στα «σπλάχνα» της έναν από τους σημαντικότερους πολιτισμούς που άνθισαν κάτω από το ελληνικό φως: τον Μυκηναϊκό. Είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος σήμερα τη συγκίνηση του Schliemann και του Dorpfeld όταν, με οδηγό τον Όμηρο, αποκάλυπταν στα μάτια όλης της οικουμένης ένα από τα μεγαλύτερα λίκνα της ανθρωπότητας. Μια επικράτεια που κατοικήθηκε αδιάκοπα από την αυγή της ιστορίας και αναδείχτηκε σε ηγεμονίδα του αρχαίου γνωστού κόσμου.

Μυκήνες – η πόλη του μυθικού Αγαμέμνονα

Ο Όμηρος και η αρχαία ελληνική τραγωδία διέσωσαν ονόματα και μνήμες που έχουν περάσει στο συλλογικό ασυνείδητο της ανθρωπότητας. Ο Αγαμέμνονας και ο Μενέλαος, η Δανάη και ο Περσέας, ο Ατρέας και ο Πέλοπας, φαντάζουν προπάτορες όλης της Ευρώπης• γενέθλια γη όλων αυτών των προσωπικοτήτων, οι πολύχρυσες Μυκήνες.

Τα πρώτα αρχαιολογικά σπαράγματα υποδεικνύουν ότι η περιοχή των Μυκηνών κατοικήθηκε ήδη από την 7η χιλιετία π.Χ., από τους προϊστορικούς χρόνους. Με θέση οχυρή και δεσπόζουσα, ανάμεσα στους κωνικούς και ήρεμους λόφους του Προφήτη Ηλία και της Σάρας και άφθονο νερό, αποτέλεσε ιδανικό τόπο για να εγκατασταθεί και να προστατευτεί ο άνθρωπος.

Η μεγάλη ακμή των Μυκηνών, με τη μεγαλειώδη αρχιτεκτονική, τα γραπτά μνημεία και τον εκλεπτυσμένο πολιτισμό, ήταν στην ύστερη Εποχή του Χαλκού, ανάμεσα στο 1350 και το 1200 π.Χ. Οι πρώτες ηγεμονικές φατρίες εμφανίστηκαν ήδη από το 1700 π.Χ., σε δυσθεώρητο δηλαδή ιστορικό βάθος. Τότε είναι που κατασκευάζονται οι πρώτοι μνημειώδεις τάφοι. Από κει και πέρα, η εξέλιξη είναι ιλιγγιώδης. Ανακτορικά συγκροτήματα, κυκλώπεια τείχη που προκαλούν και σήμερα δέος, ο γνωστός «Τάφος («Θησαυρός») του Ατρέα», τα τεράστια υπέρθυρα, οι κρήνες και οι προμαχώνες συγκροτούν ένα από τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονικά συμπλέγματα που γνώρισε ο αρχαίος κόσμος. Οι Μυκήνες παρήκμασαν γύρω στο 1100 π.Χ., πιθανόν λόγω αλλεπάλληλων καταστροφών από σεισμούς και πυρκαγιές. Πρόλαβαν, όμως, να αναδειχτούν σε πραγματική αυτοκρατορία, που σφράγισε ανεξίτηλα την ιστορία όχι μόνο του Ελληνικού χώρου, αλλά και την παγκόσμια.

Οι Μυκήνες απέχουν 140 χλμ. από την Αθήνα και 24 χλμ. από το Ναύπλιο.

Τίρυνθα – πόλη χτισμένη από τους Κύκλωπες

Η οχύρωση του λόφου της Τίρυνθας (στο 8ο χλμ. του δρόμου Άργους – Ναυπλίου), που προφυλάσσει το ανακτορικό συγκρότημα, είναι τόσο εντυπωσιακή κατασκευή, ώστε οι αρχαίοι Έλληνες δεν μπορούσαν να δεχτούν ότι ολοκληρώθηκε από ανθρώπινο χέρι. Έτσι, αρχιτέκτονες της Τίρυνθας θεωρήθηκαν οι Κύκλωπες, που έφερε μαζί του από τη μακρινή Λυκία ο μυθικός ιδρυτής της πόλης, ο Προίτος. Με την Τίρυνθα συνδέονται όλοι οι μεγάλοι ήρωες που διαθέτουν υπερφυσικές δυνάμεις. Ο Βελλερεφόντης, ο Περσέας, ο Ηρακλής. Πράγματι, η κατασκευή του τείχους είναι αδιανόητη και αποτελεί πρόκληση για τη λογική, ακόμα και του σημερινού επισκέπτη. Στέκεται κανείς εκστατικός μπροστά στην τέλεια συναρμογή αυτών των τεράστιων ογκόλιθων, μη μπορώντας να κατανοήσει ούτε πώς, ούτε ποιοι μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν τέτοιον μηχανικό άθλο.

Από τα ευρήματα γνωρίζουμε ότι ο ήπιος λόφος της Τίρυνθας κατοικείται χωρίς διακοπή από τη Νεολιθική Εποχή έως την Ύστερη Αρχαιότητα. Ακμάζει ήδη στην πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Ανάμεσα στο 2700 και το 2200 π.Χ., υπήρξε εδώ μια πολυάνθρωπη και ευημερούσα πολιτεία. Το κυκλικό κτήριο με τα 27 μέτρα διάμετρο, που δεσπόζει στην κορυφή του λόφου, δηλώνει αδιάψευστα τη δύναμη της πόλης. Η οχύρωση της Τίρυνθας ολοκληρώθηκε σταδιακά για να προστατεύσει το ανακτορικό συγκρότημα, τους λατρευτικούς χώρους και τα ταφικά μνημεία. Αποθήκεςεργαστήρια και κατοικίες συμπληρώνουν την εικόνα μιας πόλης που άνθισε για κοντά 2000 χρόνια, μέχρι τον 5ο αιώνα π.Χ.

Η γνωριμία με τον Μυκηναϊκό πολιτισμό είναι μια κατάβαση στο βάθος της ανθρώπινης ιστορίας. Αντικρίζοντας τις Μυκήνες και την Τίρυνθα, η αίσθηση του χρόνου χάνεται. Ο μύθος και η ιστορία συμπλέκονται σε ένα ονειρικό μοτίβο. Οι θεοί, που ήδη μνημονεύονται με το όνομά τους στη συλλαβική μυκηναϊκή γραφή, φαντάζουν οικείοι. Οι ήρωες περπατούν ακόμα στην ακρόπολη των Μυκηνών, φρουροί ενός παρελθόντος που πέρασε αλλά δεν έσβησε.

Πηγή: www.visitgreece.gr

Σχόλια

Αφήστε μια απάντηση