Κομοτηνή: «Η διατήρηση και η ανάδειξη της ιστορικής μνήμης απαιτεί συλλογική προσπάθεια»

Κομοτηνή: «Η διατήρηση και η ανάδειξη της ιστορικής μνήμης  απαιτεί συλλογική προσπάθεια»

Η Κομοτηνή, είναι μια πόλη ανθρώπινη και ζωντανή με κυρίαρχη την ιστορική μνήμη υποστηρίζει η γνωστή αρχιτεκτόνισσα, κα Τάνια Βεζυριαννίδου και μιλώντας στην ΕΡΤ Κομοτηνής τονίζει πως «Η διατήρηση και η ανάδειξη της ιστορικής μνήμης της, όπως αποτυπώνεται στον χώρο, απαιτεί συλλογική προσπάθεια».

Η Κομοτηνή είναι μια πόλη ανθρώπινη, μια πόλη ζωντανή , μια πόλη ασφαλής, μια πόλη βιώσιμη και υγιής με κυρίαρχη την ιστορική μνήμη, η οποία αποτυπώνεται στον χώρο υποστηρίζετε πώς νομίζετε ότι θα μπορούσε να διαχειριστεί την ταυτότητά της;

Τ.Β.: Η ιστορική μνήμη όπως αποτυπώνεται στο χώρο μέσα από τα μνημεία, τα κτίσματα και τις διαδρομές της μπορεί να αποτελέσει το συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης μας και στοιχείο ανθεκτικότητάς της, που μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά, στην ελκυστικότητά της και την τουριστική – οικονομική ανάπτυξη και προβολή της. Η εκκίνηση έγινε με την παρούσα δημοτική αρχή και την εμπνευσμένη ιδέα του νυν δημάρχου Γιώργου Πετρίδη για την ανάδειξη της περιοχής πέριξ του βυζαντινού τείχους. Αυτό το εμβληματικό έργο που ξεκίνησε ο νυν δήμαρχος Γιώργος Πετρίδης θεωρώ δεδομένο ότι θα συνεχίσει και η νέα δημοτική αρχή και ο νέος δήμαρχος Γιάννης Γκαράνης μέσα κατ΄ αρχήν από ένα σωστό σχεδιασμό που θα αφορά την ανάδειξη της ιστορικής συνέχειας της πόλης μας θέτοντας ένα πλαίσιο προτεραιοτήτων για την επόμενη μέρα. Το πλαίσιο προτεραιοτήτων θα αναφέρεται σε μια σειρά ανάδειξης και υλοποίησης έργων κυρίως αναπλάσεων ευρύτερων περιοχών μέσα στην πόλη. Αρχικά λοιπόν μετά την ανάδειξη του βυζαντινού τείχους θεωρώ αναγκαία την ανάδειξη του μοναδικού ιστορικού τόπου που υπάρχει στην πόλη μας, και αφορά το τμήμα της παραδοσιακής αγοράς της Κομοτηνής.

Η κα Τάνια Βεζυριαννίδου μίλησε στην ΕΡΤ Κομοτηνής

Αναφέρατε τον ιστορικό τόπο, ποιο τμήμα της πόλης αφορά; Προστατεύεται και από ποιόν;
T.B.:
Ιστορικός τόπος είναι ένας και μοναδικός στον νομό Ροδόπης και είναι μέσα στην πόλη της Κομοτηνής. Πρόκειται για το τμήμα της παραδοσιακής αγοράς της Κομοτηνής, όπως ορίζεται από τις οδούς Ορφέως, Συντάγματος Κρητών, Ερμού, Πλατεία Ηφαίστου, Κανάρη, Κιλκίς, Γραβιάς, Ξενοφώντος, Βενιζέλου και Ορφέως. Η κήρυξη αυτή έγινε το 1999, η οποία αναφέρει ότι στο τμήμα αυτό της πόλης διατηρείται ένας μεγάλος αριθμός παραδοσιακών κτισμάτων και μνημείων. Περιλαμβάνει την πλατεία Ηφαίστου με τα εργαστήρια του Λευκοσιδήρου, «τα τενεκετζίδικα», τα οποία προσδίδουν ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα στην αγορά που το περιβάλλει. Η παραπάνω περιοχή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του αστικού ιστού της παλαιάς αγοράς της Κομοτηνής και κατά συνέπεια είναι σημαντική για την ιστορική μνήμη των κατοίκων, την εξέλιξη των παραδοσιακών επαγγελμάτων και τεχνών. Είναι η περιοχή που είχε προταθεί από τον Εμπορικό σύλλογο και τον Δήμο Κομοτηνής για το Ανοιχτό κέντρο Εμπορίου αλλά δυστυχώς δεν έτυχε χρηματοδότησης από το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.
1999-2019, τι έχει γίνει αυτά τα είκοσι χρόνια για την κηρυγμένη αυτή περιοχή; Τι έχει κάνει ο δήμος , οι φορείς, οι ιδιώτες;

Τ.Β.:Έχει γίνει μόνο η οριοθέτηση του χώρου. Επομένως απαιτείται να γίνει μελέτη για το σύνολο της περιοχής , ώστε να μπουν κανόνες. Την είχε ξεκινήσει ο αείμνηστος Μάνος Αναγνωστίδης αλλά δεν προχώρησε έως σήμερα. Στην μελέτη αυτή θα γίνει κατ΄ αρχάς αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης, των πολύ μικρών ιδιοκτησιών των 10-20 τ.μ. , των χρήσεων γης κ.α. καθώς και προτάσεις ομοιόμορφης αντιμετώπισης κάποιων πραγμάτων. Αυτήν τη στιγμή κάθε καταστηματάρχης βάφει ότι χρώμα θέλει το κατάστημα του, βάζει όποιο στέγαστρο θέλει χωρίς να ακολουθεί κάποιον κανόνα. Αυτό πρέπει κάποια στιγμή να διορθωθεί.

Απαιτείται συνέργεια μεταξύ των φορέων. Έχουμε το πολύ πρόσφατο παράδειγμα της πολύ επιτυχημένης πρότασης ανάπλασης της περιοχής του Βυζαντινού Τείχους, με εμπλεκόμενους το Δήμο, την Εφορεία Αρχαιοτήτων και την Ιερά Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής. Απαιτείται ανάλογη συνεργασία με Δήμο, υπουργείο Πολιτισμού –Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων και ιδιώτες, μπορεί για παράδειγμα να είναι το Επαγγελματικό Επιμελητήριο. Στα 4 χρόνια λειτουργίας του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής έχει υποβληθεί μόλις ένας φάκελος επισκευής καταστήματος, ο οποίος αφορούσε κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Είστε πρόεδρος του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, μεταξύ των άλλων αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου είναι και οι κατεδαφίσεις ή μη των κτιρίων που υφίστανται πριν το 1955,ποια κίνηση έχει σημειωθεί, τι αιτήματα δεχτήκατε;

Τ.Β.:Στο σύνολο των υποθέσεων που εξετάσαμε τα 4 χρόνια λειτουργίας του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής στο νομό Ροδόπης το 10%-15% αποτελούν οι κατεδαφίσεις κτηρίων. Ο αριθμός των αιτήσεων που έρχονται ως άδειες κατεδάφισης έχουν μειωθεί σημαντικά σε σχέση με τις αιτήσεις που δηλώνονται ως επικινδύνως ετοιμόρροπες. Ενδεικτικά θα αναφέρω οι άδειες κατεδάφισης το 2007 ήταν 41 στο νομό , ενώ τη διετία 2016 -2017 21 και αντίστοιχα οι αιτήσεις ως επικινδύνως ετοιμόρροπες για τη διετία 2016 -17 ήταν 43 και το 2015 38.

Τι ακριβώς γίνεται με τις κατεδαφίσεις των προσφυγικών κατοικιών, υποβάλλονται τέτοιου είδους αιτήματα;

Τ.Β.:Η Κομοτηνή είναι πόλη προσφύγων. έχουμε την προσφυγική γειτονιά του Αρμενιού, στα ανατολικά της πόλης , της Ρέμβης και του Σταθμού στο νότο. Επίσης προσφυγικά σπίτια συναντάμε και στην περιοχή των Στρατώνων. Το σίγουρο είναι ότι πρέπει να διατηρηθεί η μνήμη αυτών των κτισμάτων. Μεμονωμένα κτίσματα δύσκολα μπορούν να διατηρηθούν. Η διαδικασία είναι χρονοβόρα και οι ιδιώτες από μόνοι τους αδυνατούν να αναλάβουν το υψηλό κόστος διατήρησης των κτισμάτων. Πρόσφατη περίπτωση πρότασης διατήρησης από το ΣΑ αποτελεί το δίδυμο κτίσμα επί των οδών Προξένου Ασκητού και Λ.Σοφού στο Αρμενιό. Ωστόσο το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης δέχτηκε την πρόταση των ιδιοκτητών για κατεδάφιση του κτίσματος.
Απαιτείται συλλογική προσπάθεια. Διότι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης της πόλης, μέσω των κτισμάτων της και του χώρου στον οποίο εντάσσονται απαιτεί συλλογική προσπάθεια» Πρέπει να διατηρηθούν όχι μεμονωμένες κατοικίες αλλά οικιστικά σύνολα , ένας –δύο δρόμοι οι οποίοι θα επιλεγούν μετά από μελέτη που θα εκπονηθεί και θα απεικονίζονται στη σωστή κλίμακα τα πραγματικά μεγέθη των γειτονιών. Υπάρχουν τέτοιοι δρόμοι άξιοι διατήρησης. Ένας τέτοιος δρόμος είναι η οδός Παναγή Τσαλδάρη με τα προσφυγικά δυόροφα σπίτια που οδηγούν στο Σιδηροδρομικό Σταθμό.

Τι ακριβώς προτείνετε στην νέα δημοτική αρχή;

Τ.Β.:Πρέπει να υπάρξει ένας στρατηγικός μακροπρόθεσμος επιχειρησιακός σχεδιασμός από τον Δήμο με πολύ σημαντική διαβούλευση. Αυτός ο επιχειρησιακός σχεδιασμός του Δήμου θα πρέπει να περιέχει ένα συνεκτικό σύνολο αξόνων προτεραιότητας για δράσεις τοπικής ανάπτυξης, όπως αναλύθηκαν ανωτέρω, ο οποίος θα πρέπει να τηρείται με ευλάβεια.

Φώτο:Τάνια Βεζυριαννίδου, γνωστή Κομοτηναία αρχιτεκτόνισσα  ρεπορτάζ-κείμενο-φωτογραφία:Μαρία Νικολάου

www.ert.gr

Μαρία Νικολάου