Ο Μαγνητικός Βορράς της Γης έχει μετατοπιστεί τόσο πολύ που πρέπει να προβούμε σε διορθώσεις του παγκόσμιου GPS

Techblog.gr

navigation north pole 570px

Ο μαγνητικός βορράς δεν βρίσκεται πλέον εκεί που συνήθιζε να είναι. Από το 2015, το σημείο προς το οποίο δείχνει μια πυξίδα τον Βορρά αλλάζει με ρυθμό άνω των 48 χιλιομέτρων το χρόνο. Και αυτή την εβδομάδα, μετά από μια καθυστέρηση που προκάλεσε η -διάρκειας ενός μήνα- διακοπή λειτουργίας (το λεγόμενο shut down) της κυβέρνησης στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι άνθρωποι τελικά ενημερώθηκαν για την πραγματική κατάσταση.

gps map 570px

Οι επιστήμονες τη Δευτέρα δημοσίευσαν μια επείγουσα ενημέρωση για το Παγκόσμιο Μαγνητικό Μοντέλο, η οποία αφορά φορητές συσκευές με συστήματα GPS καθώς και στρατιωτικούς πλοηγούς οι οποίοι χρησιμοποιούνται για προσανατολισμό και πλόηγηση. Μπορεί να είναι μια μικρή αλλαγή για τους περισσότερους από εμάς αλλά αισθητή στους ανθρώπους που επιχειρούν να προσεγγίσουν με μεγάλη ακρίβεια στην περιοχή της Αρκτικής.

Αυτή η αδυσώπητη μετατόπιση του βόρειου μαγνητικού πόλου δείχνει ότι κάτι παράξενο – και ενδεχομένως ισχυρό – λαμβάνει χώρα βαθιά μέσα στη Γη. Μόνο παρακολουθώντας το φαινόμενο θα καταλάβουν οι επιστήμονες τι ακριβώς συμβαίνει, δήλωσε ο γεωφυσικός του Πανεπιστημίου του Λιντς Phil Livermore. Το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη δημιουργείται σχεδόν 2.000 μίλια (3.200 χιλιόμετρα) κάτω από τα πόδια μας, μέσα στην περιστρεφόμενη σφαίρα από λιωμένο μέταλλο (κυρίως σίδηρο) που αποτελεί τον πυρήνα της Γης.

geomagnetic field 570px

Μεταβολές σε αυτή τη υπόγεια ροή μπορούν να μεταβάλουν τις γραμμές του μαγνητικού πεδίου της Γης – και τους πόλους όπου αυτές συγκλίνουν. Συνεπώς, ο μαγνητικός βορράς δεν ευθυγραμμίζεται με το γεωγραφικό βορρά (το τελικό σημείο του περιστροφικού άξονα της Γης) και είναι συνεχώς εν κινήσει. Δεδομένα αρχαίων μαγνητικών πεδίων που προέρχονται από εξαιρετικά παλιούς βράχους δείχνουν ότι οι πόλοι μπορούν ακόμη και να αναστραφούν – ένα γεγονός που συμβαίνει κατά μέσο όρο τρεις φορές ανά 1 εκατομμύριο χρόνια.

Η πρώτη αποστολή για να βρεθεί ο μαγνητικός βορράς, ήταν το 1831, που εντοπίστηκε στο Καναδικό τμήμα της Αρκτικής. Μέχρι τη στιγμή που ο στρατός των ΗΠΑ έψαχνε για τον πόλο στα τέλη της δεκαετίας του 1940, είχε μετατοπίσει ήδη 250 μίλια (400 χιλιόμετρα) προς στα βορειοδυτικά. Από το 1990, έχει μετακινηθεί κατά μία τεράστια απόσταση 600 μιλίων (970 χιλιόμετρα) και βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη μέση του Αρκτικού Ωκεανού, 4 μοίρες νοτιότερα του γεωγραφικού βορρά.

Περιέργως, ο νότιος μαγνητικός πόλος δεν έχει αντιγράψει τις παραξενιές του βόρειου ομολόγου του. Από το 1990, η θέση του παραμένει σχετικά σταθερή, λίγο πιο έξω από τις ακτές της ανατολικής Ανταρκτικής. Η έρευνα του Livermore υποδηλώνει ότι η τοποθεσία του Βόρειου Πόλου ελέγχεται από δύο ρεύματα μαγνητικού πεδίου κάτω από τον Καναδά και τη Σιβηρία. Το 2017, ανέφερε ότι το καναδικό ρεύμα φαίνεται να εξασθενεί, ως αποτέλεσμα ενός τμήματος υγρού σιδήρου που έχει «λασπώσει» μέσα στον «θυελλώδη» πυρήνα της Γης.

Μιλώντας σε μια συνάντηση της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης τον Δεκέμβριο, πρότεινε ότι το ρεύμα που βρίσκεται πολύ κάτω από την Αρκτική μπορεί να εξηγήσει την κίνηση των γραμμών του μαγνητικού πεδίου πάνω από αυτό. Οι επιστήμονες της Εθνικής Ωκεάνιας και Ατμοσφαιρικής Διοίκησης και η υπηρεσία της Βρετανικής Γεωλογικής Έρευνας συνεργάζονται για την δημιουργία ενός νέου παγκόσμιου μαγνητικού μοντέλου – μια μαθηματική αναπαράσταση του μαγνητικού πεδίου – κάθε πέντε χρόνια. Η επόμενη ενημέρωση δεν είχε προγραμματιστεί για πριν το 2020 αλλά η Γη είχε άλλα σχέδια.

earth and sun magnetic field 570px

Οι διακυμάνσεις στην Αρκτική σημειώθηκαν ταχύτερα από ό, τι προβλεπόταν. Μέχρι το καλοκαίρι, η διαφορά μεταξύ του παγκόσμιου μαγνητικού μοντέλου και της πραγματικής θέσης του βόρειου μαγνητικού πόλου θα έχει σχεδόν υπερβεί το όριο που απαιτείται για ακριβή πλοήγηση, δήλωσε ο William Brown, ένας σχεδιαστής μοντέλων γεωμαγνητικού πεδίου για το BGS. Αυτός και Αμερικάνοι ομολόγοι του εργάστηκαν πάνω σε ένα νέο μοντέλο, το οποίο ήταν σχεδόν έτοιμο να κυκλοφορήσει όταν μεγάλο μέρος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ ξέμεινε από χρηματοδότηση. Αν και η βρετανική υπηρεσία ήταν σε θέση να δημοσιεύσει στοιχεία του νέου μοντέλου στην ιστοσελίδα της, η NOAA ήταν η υπεύθυνη για τη φιλοξενία του μοντέλου και τη διάθεσή του για δημόσια χρήση. Αυτό το τμήμα του μοντέλου δεν ήταν διαθέσιμο μέχρι τη Δευτέρα, μια εβδομάδα μετά την επιστροφή στην εργασία των περισσοτέρων υπαλλήλων της NOAA.

Υπάρχουν παρόλα αυτά ορισμένοι οι οποίοι ισχυρίζονται ότι η Γη έχει καθυστερήσει για την επόμενη αντιστροφή των Πόλων του μαγνητικού πεδίου – ένα γεγονός που έχει να συμβεί για 780.000 χρόνια – και η πρόσφατη ανησυχία για την μετατόπιση του Βόρειου Πόλου μπορεί να είναι σημάδι ενός κατακλυσμού που πρόκειται να έρθει. Ο Λίβερμορ ήταν σκεπτικός. «Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι οι τοπικές αλλαγές στην Αρκτική είναι ένα σημάδι για κάτι μεγαλύτερο», τόνισε.

Πηγή

Techblog.gr

Δημήτρης Θεοδώρου