- Γράφει ο ΜΙΧΑΛΗΣ Ι. ΜΑΝΤΑΚΑΣ [Κτηνίατρος]
Η Διροφιλαρίωση του σκύλου αποτελεί τον νέο (σχετικά) εφιάλτη των ιδιοκτητών σκύλων στη χώρα μας.
Οφείλεται στο παράσιτο Dirofilaria immitis, που βρίσκεται στο αίμα του 4% περίπου των σκύλων.
Η ασθένεια είναι γνωστή από πολύ παλιά στην Αμερική, την Ιαπωνία και την Αυστραλία σαν Heartworm disease. Στη χώρα μας πρωτοπαρουσιάστηκε πριν λίγα χρόνια στην περιοχή της βόρειας Ελλάδος, αλλά τελευταία βρίσκονται περιστατικά και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Ευτυχώς η Διροφιλαρίωση, εφόσον διαγνωσθεί εγκαίρως, θεραπεύεται συνήθως με την κατάλληλη αγωγή, και στις περισσότερε περιπτώσεις δεν αφήνει μόνιμες αλλοιώσεις στα ζώα που έχουν θεραπευτεί.
Διροφιλάριες έχουν βρεθεί και σε άλλα ζώα, αλλά θεωρείται ότι ο σκύλος είναι ο πλέον ευαίσθητος στη μόλυνση.
Η μεταδοτικότητα της νόσου εξαρτάται από την παρουσία κουνουπιών, που έχουν τη δυνατότητα να μεσολαβούν σαν ενδιάμεσοι ξενιστές
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΡΟΦΙΛΑΡΙΩΣΗΣ
Διροφιλάριες έχουν βρεθεί εκτός Ελλάδος σε διάφορα είδη ζώων, μεταξύ των οποίων γάτες, άλογα, μεγάλα θηλαστικά, και σε ανθρώπους. Ωστόσο, όπως φαίνεται ο σκύλος είναι το μόνο ζώο που παρουσιάζει έντονα συμπτώματα από τη νόσο. Η μετάδοση γίνεται μέσω κουνουπιών, και η μόλυνση του σκύλου γίνεται από το δέρμα κατά την απομύζηση του αίματος. Δεδομένου ότι το παράσιτο πρέπει υποχρεωτικά να ολοκληρώσει την ανάπτυξή του μέσα στον οργανισμό του κουνουπιού, η νόσος δεν μεταδίδεται με την άμεση επαφή μεταξύ υγιούς και ασθενούς ζώου, ούτε με την χρήση κοινών σκευών. Επίσης δεν επηρεάζεται από την ράτσα, το φύλο ή το μήκος του τριχώματος του ζώου. Τα ζώα που ζουν έξω από το σπίτι και ιδιαίτερα σε χώρους με βλάστηση και αυξημένη υγρασία, παρουσιάζουν μεγαλύτερη πιθανότητα προσβολής. Ιδιαίτερα επικίνδυνες είναι οι ώρες που μεσολαβούν από τη δύση μέχρι την ανατολή του ηλίου.
ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΣΙΤΟΥ
Τα ενήλικα παράσιτα βρίσκονται στις πνευμονικές αρτηρίες και τον δεξιό κόλπο και δεξιά κοιλία της καρδιάς του πάσχοντος ζώου.
Η θηλυκιά Διροφιλάρια γεννά μικροφιλάριες που παρασύρονται από το αίμα και κυκλοφορούν σε όλο τον οργανισμό. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι μικροφιλάριες έχουν την ικανότητα να περνούν τον φραγμό του πλακούντα και να μπαίνουν στην κυκλοφορία του αίματος των εμβρύων της εγκυμονούσας σκύλας. Οι μικροφιλάριες μπορούν να κυκλοφορούν στο αίμα του προσβεβλημένου ζώου μέχρι και δύο χρόνια, χωρίς όμως να προκαλούν συμπτώματα, μέχρι να καταποθούν από κάποιο κουνούπι που θα χρησιμεύσει σαν ενδιάμεσος ξενιστής για την ολοκλήρωση της ανάπτυξής τους. Μετά την λήψη των μικροφιλαριών από το κουνούπι, συνεχίζουν την ανάπτυξή τους και φτάνουν μετά από δύο διαδοχικά στάδια στην μολύνουσα για τον σκύλο μορφή. Ο χρόνος που πρέπει να μεσολαβήσει για την ολοκλήρωση της ανάπτυξης του παρασίτου μέσα στον οργανισμό του κουνουπιού, εξαρτάται από τη θερμοκρασία, και μπορεί να είναι από δέκα ημέρες σε θερμοκρασία περίπου 28 C, μέχρι 48 μέρες σε θερμοκρασία περίπου 18 C. Τα παράσιτα που έχουν φθάσει στην μολύνουσα μορφή, μεταφέρονται στην προβοσκίδα του κουνουπιού, και από εκεί στο δέρμα του σκύλου κατά τη διάρκεια του τσιμπήματος. ( Εικόνα 1.) Από το δέρμα, μέσω του σημείου που έγινε το τσίμπημα, μεταφέρονται στον υποδόριο ιστό όπου εγκαθίστανται για τις επόμενες 67 έως 80 ημέρες. Στο διάστημα αυτό το παράσιτο αναπτύσσεται και φτάνει σε μήκος τα τέσσερα εκατοστά. Το στάδιο αυτό τελειώνει με την είσοδο του παρασίτου στην κυκλοφορία του αίματος και την μεταφορά του στις πνευμονικές αρτηρίες. Εκεί ολοκληρώνεται ταχύτατα η ανάπτυξη και τα παράσιτα σε ελάχιστο χρόνο φτάνουν στις τελικές τους διαστάσεις που είναι 28 εκατοστά για το θηλυκό και 16 εκατοστά για το αρσενικό παράσιτο.
Τα θηλυκά παράσιτα είναι γενετικά ώριμα στην ηλικία των 100 ημερών και παράγουν νέες μικροφιλάριες στην ηλικία των έξι περίπου μηνών.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Η προσβολή από Διροφιλάρια προκαλεί δυσλειτουργία στην κυκλοφορία του αίματος της καρδιάς, των πνευμόνων κι των νεφρών.
Τα βασικά συμπτώματα που είναι βήχας, εύκολη κόπωση, δύσπνοια, οιδήματα και παρουσιάζονται 120 – 270 ημέρες μετά την μόλυνση του σκύλου.
Κατά την εξέταση από τον κτηνίατρο διαπιστώνεται και διάταση του δεξιού κόλπου και της δεξιάς κοιλίας της καρδιάς, διόγκωση του ήπατος, ασκίτης κ.λ.π
Η διάγνωση στηρίζεται στα κλινικά συμπτώματα, αλλά κυρίως σε ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ-ΠΡΟΛΗΨΗ
Η θεραπεία της Διροφιλαρίωσης είναι αρκετά πολύπλοκη και με αρκετούς κινδύνους για το πάσχον ζώο. Γίνεται από τον κτηνίατρο με χορήγηση ειδικών ενέσιμων φαρμάκων και με παράλληλη χορήγηση από το στόμα.
Σημαντική είναι η πρόληψη της νόσουμε την χορήγηση κάθε μήνα ειδικών αντιπαρασιτικών σκευασμάτων.
Απαραίτητη θεωρείται η χρήση αντικουνουπικών σκευασμάτων και ο προληπτικός έλεγχος όλων των σκύλων κάθε έξι μήνες, ώστε να υπάρχει έγκαιρη διάγνωση της νόσου.
πηγή: mantakas.gr